Katalog

Dünyanın o güne kadar hiç görmediği boyutta bir istilâ hareketi... İslâm tarihinin dönüm noktalarından biri... Cengiz önderliğindeki Moğolların tarih sahnesine çıkışları, İslâm ülkelerine doğru ilerleyişleri, Hârizmşahlar idaresindeki zengin şehirleri yerle bir edişleri... Cengiz’den sonra gelen Hülâgû’nün İsmailîleri ortadan kaldırışı, Bağdat’ın düşüşü, Abbâsî Devleti’ne son verişi. H. Ahmet Özdemir’den kapsamlı bir çalışma...

1941’de, yazarın ölümünden sonra yayımlanan Perde Arası, Woolf’un son romanı olmasının yanı sıra, temelinde onun İkinci Dünya Savaşı’nın kızıştığı günlerde ağırlaşan depresyonundan izler taşıması açısından da dikkat çekiyor. Tek bir günde, İngiliz taşrasındaki bir malikânede geçen romanda ve içine yerleştirilmiş komedyada, İngiliz tarihiyle edebiyatının çeşitli dönemlerinden geçerek, hayatı gülünç ve ciddi yanlarıyla bir bütün olarak görüyoruz. Ömrünün son yapıtında Virginia Woolf’un üslubu en ustalıklı, en kaçamaklı, en gerçekdışı boyutuna ulaşıyor. Seçkin Oliver ailesinin bahçesinde, her yıl olduğu gibi bağış toplamak için sahnelenen kostümlü oyunu, öncesi, sahnelenmesi ve sonrasıyla biz okurlar da izlerken, seyircilerin arasındaki bu soylu ailenin üyelerinin iç ve dış dünyaları arasındaki farklılıklara, dostluk ve sevgi dolu karmaşık ilişkilerine de tanık oluyoruz. İngiliz toplumuna kendi bilinç aynasını tutan Woolf’un son yapıtında, sınıf farklılıklarıyla cinsiyet konusu da her zamanki gibi önemli yere sahip. Farklı katmanlarda yer alanları, oyuncularla seyircileri, köylülerle seçkinleri bir araya getiren gösteride, geçmiş ile şimdiki zaman iç içe giriyor, tıpkı karakterlerin çevreleriyle iç dünyalarının iç içe girmesi gibi. Bir savaşın eşiğinde körüklenen duygularla yazılan Perde Arası, Woolf okuru için bir meydan okuma.

“Bugün gene şâirliğim, o hâlim var. Saat ondan üçe kadar şiir yazdım. ‘Hanımeli’, gönülden sevdiğim bu çiçeği ikinci def’adır ki inşad ediyorum kabrime dikilmesi temennisini tekrarladım. Acaba kimsenin hatırına gelecek mi?..” Şair Nigâr, Osmanlı’nın son yıllarında yaşamış, döneminin yarattığı en verimli, en özgün şairlerden biri. Fakat ne yazık ki çoğu eseri günümüz Türkçesine, hatta Latin alfabesine dahi çevrilmedi. Bu yazı, hakkında yazılan diğer parçalar gibi; değerinin anlaşılması, hatta gözden göze yayılarak “eserlerinin basılmasının sağlanması” amacıyla kaleme alındı. Nigâr Hanım’ın küçük oğlu Salih Keramet Nigâr, şaire ait belgeleri, defterleri ve müsveddeleri çeşitli kurumlara bağışlamış (Aşiyan Müzesi, Darüşşafaka, Milli Kütüphane, Topkapı Sarayı Müzesi vs) 1959 tarihli bu kitap, Şair Nigâr’ın ölümünün 40. yılında, defterlerinden ve günlüklerinden seçilmiş bir kısım parçalar içeriyor. Aslında Nigâr Hanım’ın vasiyeti; defterlerin ölümünden 50 yıl sonra açılmasıymış. Ancak varislerin izniyle, bir kısım genel parçalar ve hayatının önemli noktalarına ışık tutan kimi kısımlar derlenerek basılabilmiş. İyi de olmuş çünkü ölümünün 100. yılına gireceğimiz şu günlerde, 1998 yılında İletişim Yayınları tarafından basılmış, Nazan Bekiroğlu’nun Şair Nigâr Hanım kitabı dışında elle tutulur bir çalışma yok. Yirmi senelik bu çalışmanın baskısına ulaşmak da hayli zor. Hâlbuki kapanan bir devrin, büsbütün değişen bir coğrafyanın kadınıdır Şair Nigâr, devrimin getireceği yeniliklerin tüm sancısını yaşamış batılılaşma sürecinin anlatımında mükemmel bir özet olmuştur hayatı. Hali vakti yerinde bir ailenin 'Osmanlı Kadını' olarak yetiştirilmiş, içinde girdiği, hatta yarattığı sanat camiasıyla Batı’nın fikirlerini benimsemiş, Birinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde saltanat hayatının içine girmiştir. Uçurumun, sanatın, savaşın, aşkın, dostluğun ve daha birçok konunun ikiyüzlülüğüne şahitlik etmiştir yaşamı. Altmış iki yaşında Tifüs’ten yaşamını yitirdiğinde, ünü Avrupa’ya yayılmış, adı, Osmanlı’nın en önemli şairleri arasında anılmaya başlanmıştır. Bu yazı, 1959 tarihli Hayatım’ın Hikâyesi kitabını kaynak alıyor. Tabii, o yıllarda, yayınlanmasında “sakınca görülen” birçok önemli ayrıntı atlanmış. Mesela, Nigâr Hanım’ın meşhur Salı Toplantılarına ait hiçbir şey yok. Hâlbuki Nişantaşı’nda gerçekleşen bu toplantılara Süleyman Nazif, Ahmet Mithat Efendi, Recaizade Mahmut Ekrem, Abdülhak Hamit, Cenap Şahabettin, Bestekar Leyla Hanım ve Pierre Loti gibi isimler katılırdı. Tanzimat Ferman’ından da önceye dayanan bu toplantılar, haremlik-selamlık Osmanlı için, sanatın özgürce gerçekleştiği, konuşulduğu en önemli yerlerden biridir. İşte bunun gibi eksiklikleri var bu yazının. Özellikle konu günlük olunca; tamamını okumakla, seçilmiş-kesilmiş birkaç parçayı okumanın arasındaki farkı, Nilgün Marmara ile alakadar olmuş kimseler bilirler. Olayların geçtiği tarihler ile günlüğe düşüldüğü tarihler arasında zaman zaman ciddi farklar olduğundan, tarihleri de yazıya karıştırmamaya çalıştım. Şimdi kronolojik sırayla ve pek çok alıntıyla; -Alınlarının kara yazısı benimkini andıran bahtsızlarımıza- ithafıyla başlayan Şair Nigâr: Hayatımın Hikâyesi kitabını, tüm eserleri pek yakında yayınlanır temennisiyle, anlatmaya başlıyorum:

Bayan Henriette, eşi ve çocuğuyla tatile gittiği Fransız Riviera’sındaki küçük otelden bir Fransız genciyle kaçar. 1920'li yılların aristokrat ahlak anlayışına uymayan bu kaçış, oteldeki konuklar arasında tartışmaların çıkmasına ve fikir ayrılıklarına yol açar; aralarından yalnızca biri, yaşananları ‘‘normal’’ karşılamaktadır. Bayan C, yıllar önce Monte Carlo’da yaşadığı ve yaşamı boyunca unutamadığı o yirmi dört saati, bu hoşgörülü yabancıya anlatmaya karar verir. 1927’de yayımlanan Bir Kadının Yaşamından 24 Saat, Stefan Zweig’ın yaşadığı toplumu çözümleyip, eserlerinde ustalıkla yansıttığı uzun hikâyesidir.

1 Güçlü Soru 500 Farklı Cevap! Ne ilginç bir oyun şu hayat! Tek bir hakkınız var. Kuralları oynarken öğreniyorsunuz. Zaman hızla akıyor. Başa çıkmak kolay değil. Sağ çıkmak ise imkânsız! Hepimiz büyük bir sorunun peşindeyiz: Şu hayatı en iyi şekil de nasıl yaşamalı? Cevabı bazılarımız içte arıyor, bazılarımız işte. Kadere teslim olan da var, kontrolü sıkı tutan da. Ancak çoğumuzun bildiği yaşadığına yetmiyor! Belki de çözüm, sınıfın en çalışkan çocuklarının sınav kâğıdına bir göz atmak! Bizler küçük bir hayatla başa çıkmaya çalışırken, dünyanın zirvesindekiler o büyük hayatları nasıl yönetiyor? Onların bildiği, bizim bilmediğimiz neler olabilir? Dünya büyüklerinin dünya görüşlerini, birinci avcısı titizliğiyle sistematik bir şekilde taradık. Hayat ve başarı felsefelerini yansıtan farklı ve faydalı fikirlerini özetledik. Bir tür hayat bilgisi bankası oluşturduk. İhtiyaç anında fikir çekebilmeniz için! Bu kitap ‘özdeyiş derlemesi’ değil, sistematik bir düşünce taraması. Alanında ilk. Hayat Bilgesi Dizisi hayatın bin bir halini karşılayan bir ‘akıl açacağı’ oluşturma çabası. Akıl verme kitabı değil, zihin açma kitabı! Mantıklı ve motive edici cevaplar, kışkırtıcı sorularla bir arada. Karışık kafaları toplamak, kapalı akılları açmak için. Hem kaşiflik hem kılavuzluk! Hayata bakış açınıza bir daha bakın! Bildikleriniz sizi şuan da bulunduğunuz yere getirdi, daha iyi bir yer de olmak istiyorsanız, size yeni(lenmiş) bir akıl gerek!

ayat, semboller aracılığıyla konuşur... Cüzdanınızı ne şekilde düzenlerseniz parayla ilişkinizi değiştirebilirsiniz? Yatak odanıza hangi sembolleri yerleştirerek evlilik hayatınıza aşk ve güven kazandırabilirsiniz? İşyerinizde kullanacağınız hangi sembollerle başarı grafiğinizi yükseltebilirsiniz? Hangi bölgenize hangi sembolün dövmesini yaptırarak başınıza gelen olaylara yön verebilirsiniz? Söz dinlemeyen, fazla hareketli çocuğunuzun odasını hangi sembollerle dekore ederseniz sakinleşmesini sağlayabilirsiniz? Bütün bu soruların cevabı SIRLAR BOHÇASI’nda gizli... Renklerden şekillere kadar hayatın her alanında farkında bile olmadan kullandığımız semboller, aslında günümüzü ne şekilde planlayıp organize ettiğimizi gösterir. Sembolleri ve kadim bilgiyi hayatın her alanında bilinçli şekilde kullanarak anbean fark yaratmak mümkün.. Sembollerin bir dili vardır. Sembolleri seçerek ve onları hayatınıza alarak konuşturur ve çalışmalarını sağlarsınız. Hangi sembolü nerede kullandığınızın farkında olmadığınızda bile semboller çalışmaya devam eder. Bir mekân, bir eşya ya da bir obje seçerken hangi enerjileri hayatınıza aldığınızın, başınıza gelen olayların, gördüğünüz bir rüyanın, yaşadığınız bir kazanın içindeki sembolleri okuyabildiğinizde, hem yaşadıklarınızı anlamlandırabilir hem de dilediğiniz doğrultuda yeni yollar açabilmek için fırsatlar oluşturabilirsiniz. SIRLAR BOHÇASI sayılardan renklere, hayvanlardan çiçeklere, meyvelerden mitolojik sembollere kadar pek çok sembolün anlamı ve kullanımıyla ilgili bilgilerin yer aldığı, sembol okuyucusu olmanın yolunu açan kadim sırlarla dolu bir kitap...

Bazıları sık sık 'Cumhuriyet, demokrasiyle kurulmadı' derler, bunu da sadece kendilerinin bildiğini sanırlar. 1920'lerde demokrasiyle Cumhuriyet nasıl kurulurdu acaba? Üstelik, Mustafa Kemal Paşa da öyle bir şey söylememiş ki! Bakın ne demiş: 'Efendiler, bizim hükümetimiz demokratik bir hükümet değildir, sosyalist bir hükümet değildir. Ve hakikaten kitaplarda var olan hükümetlerin, bilimsel nitelik olarak hiçbirine benzemeyen bir hükümettir. Fakat milli egemenliği, tek milli iradeyi belirten bir hükümettir. Sosyal bilimler noktasından açıklamak gerekirse, halk hükümetidir, deriz...' Koloğlu'nun kitabı, Cumhuriyet, Atatürk ve çok konuda bir el, bir başucu kitabı, kılavuzu...' (Hasan Pulur)

Büyülü bir ormanın sonsuz karanlığında saklanan mucizevi bir inci… Yağmurlu bir günde, dehşet içindeki bir kız çocuğu kasabadaki bir ağacın dallarına sığınmış halde bulunur. Kimsesi olmayan bu küçük orman kızının karanlık geçmişi, parçalanmış bir ailenin kaderini değiştirecektir. Kariyerinde yaşadığı büyük skandalın ardından şehirden uzaklaşıp kasabasına geri dönen psikiyatr Julia ve yaşadığı küçük çevrede gerçek aşkı hiç tatmamış ablası Ellie, ailesi bulunana kadar Alice adını verdikleri küçük kızın bakımını ve tedavisini üstlenirler. Alice için gösterdikleri fedakârlık ve çaba, iki kız kardeşi yakınlaştırıp geçmişte kendilerine bile itiraf edemedikleri sırların gün yüzüne çıkmasına yol açar. Julia ve Ellie hayatlarında eksikliğini hissettikleri her şeyin aslında çok yakında olduğunu keşfederken sevginin, umudun ve bir aile olabilmenin anlamını yeniden öğrenirler. “Göz alıcı, vahşi ve capcanlı bir roman. Kristin Hannah her cümleyi sevgiyle kuruyor.” Luanne Rice “Hannah insan ruhunun derinliklerine dokunuyor. Ümit ve neşe dolu.” Romantic Times “Daha en baştan zihninizi kuşatıp sevgi, aşk ve şefkat hisleriyle içinizi ısıtacak bir hikâye.” Southern Pines Pilot

Hiçbir şey eskisi gibi değil, olmayacak da. Bir eski de yok hatta. Birden tosladığınız o büyük gerçek var: "Yaşam yaşamıyor!" Dokuz - altı çalışma saatleri, evden çıkarken eşinizden aldığınız öpücük (oldu canım!), gülümseyerek indiğiniz belediye otobüsü, ATM kuyruğunda önünüzde duran adamla aranızdaki saygılı mesafe... Bir gün hepsi iflas ediyor, işte bu çok hoş. Yeni bir şey kuruluyor çünkü yıkıntılar arasından: Artık kainattan azına razı değilsiniz. Bu koşturmaca, yuvarlanan kayayı sürekli yukarıya taşımanız, siz bu döngünün farkında oldukça sıkıcı olmak bir yana, eğlenceli bile olabilir aslında. Sulhi Dölek bize bir şey yapıyor, alışık olmadığımız bir şey, kaskatı bir aynanın karşısına bizimle beraber oturuyor. Bilgiçlik taslamadan. Yüzümüze ayna tutmak değil niyeti; o, aynanın karşısına bizimle beraber oturuyor, en az bizim kadar yaşıyor ayna tutulmasını. Kırılan Aynalar'dan biliyoruz, kırık yaşantılar ancak kırıksayan bir dille anlatılabiliyor.