80’lerde Lubunya Olmak

Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği tarafından LGBTİ+ bireylerin tarihine ilişkin yürütülen sözlü tarih çalışmaları sonucunda yayımlanan iki hafızalaştırma kitabı. Global Diyalog Vakfı ile birlikte yürütülen sözlü tarih çalışmalarının tamamlanmasından sonra dizinin ilk kitabı Şubat 2012’de, ikincisi Mart 2013’te Siyah Pembe Üçgen Tarih Dizisi kapsamında basıldı.  Eylül 2006’da örgütlenmeye başlayan Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği kurucuları, Şubat 2009’dan beri dernek çatısı altında faaliyetlerine devam ediyor. LGBTİ+ hak mücadelesi yürüten dernek aynı zamanda LGBTİ+ bireylerinin yok sayılan, görmezden gelinen özel ve toplumsal tarihlerine ilişkin açık kaynaklar da üretiyor. Türkiyeli LGBTİ+ bireylerin tarihine ilişkin yeterli kaynak bulunmaması tespitinden hareket eden Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği, 2010 yılının Aralık ayında başladıkları sözlü tarih çalışmasının asıl amacını Türkiye’nin son 40 yılına LGBTİ+ bireylerin yaşantılarından ve tanıklıklarından hareketle bakmak olarak ifade ediyor. İlk kitabın çalışma alanı olarak 70’lerin sonu 80’lerin başını seçmiş olmalarının nedeni Türkiye siyasi tarihinde bir kırılma noktası olan 12 Eylül askeri darbesinin öncesi ve sonrasını LGBTİ+ bireylerin yaşadıklarını mercek altına alarak anlatmak. LGBT bireyler darbe döneminde devletin güvenlik güçleri tarafından ayrımcılığa uğramış ve şiddete maruz kalmış olmalarına rağmen, yakın zamana kadar bu konuda derinlikli bir çalışma yapılmadı. Bu çalışma ile asıl amaçlananlar arasında, LGBTİ+ bireylerin Türkiye’nin siyasi tarihiyle de ilintili olarak, maruz kaldıkları ayrımcılığı ve hak ihlallerini bir sistematik içerisinde hafızalaştırma olduğunu söyleyebiliriz.  “80’lerde Lubunya Olmak”, 80’li yıllara genel bakış başlığı altında kısa bir tarihsel bağlam sunduktan sonra dokuz LGBTİ+ bireyinin kendi ağızlarından hayat hikâyelerini aktarıyor. Çalışma esnasında LGBTİ+ bireylerin çoğu ile (kimisi görüşme talebini reddetmiş, bazen de fiziki şartlar görüşme yapmaya el vermemiş) birden fazla, yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş. Hem görüşmeler esnasında bahsi geçen mekân ve olaylar hakkında tutarlılık olup olmadığını kontrol etmek hem de daha fazla bilgi kaynağına ulaşmak amacıyla çeşitli kitap ve fanzinlerden de yararlanılmış. Ayrıca, kitapta görüşmecilerin kendi albümlerinden paylaştığı döneme ait fotoğraflar var.