Basit Katalog

üfer, Palamut, Levrek, Tekir ve İstavrite Dair Artun Ünsal, Boğaz'ın Beş Efendisi'nde balıkları anlatıyor bize: Boğaz'ın sultanı lüferi, onsuz Boğaz'ın öksüz kaldığı palamutu, hunhar bir balık olan levreği, barbunyayı aratmayan tekiri, Boğaz'ın sadık yâri istavriti… Boğaz'ın bu 'beşibiryerde'si, tarih boyu bizi beslemenin, damağımızı şenlendirmenin yanı sıra alışkanlıklarımıza, kültürümüze, başka bir deyişle, genlerimize dek işlemiştir. Çilingir sofralarından ziyafetlere, yoksulların masasından seçkinlerin mutfağına, daima aranan 'derya kuzuları'dır. Dahası, musikimize, resmimize ilham veren, edebiyatımızda -şiirlerde, öykülerde, romanlarda- sözü edilen Boğaziçi'nin, eskiden olduğu gibi bugün de en sevilen ve pişirilmesi bile başlı başına bir sanat olan balıkları arasındadır.

Bir kahkaha yarım kilo pirzolaya bedeldir. Türk Atasözü Yemek içmek doğamızın gereğidir ve milliyeti, dini ne olursa olsun, insanoğlunun beslenirken sergilediği davranışlar hemen hemen aynıdır. Ancak, suyu ve limonu karıştırıp limonata, darıyı boza, arpayı pira, üzümü şarap yapıp toplum içinde tüketirken gösterdiğimiz davranışlar bir kültür gösterisidir. Yeme-içme konusu günlük yaşamımızdaki önemi oranında fırkralara da girmiştir. Deniz Gürsoy, yemekten, içmekten keyif alanlar, gülmeyi de bilir düşüncesiyle fıkraları keyif ehli insanlara sunuyor.

İnceliklerin Kadehindeki Şarap, Çilingir Sofrasında Rakı, Şerefe!, Baharat ve Güç, Yiyelim İçelim, Tarihini Bilelim gibi otuza yakın yemek ve yemek kültürü ile ilgili kitaplarından tanıdığınız Deniz Gürsoy'un yazdığı ve şarap alanında, küçük hacmine karşın neredeyse temel referansların hepsini kuşatan bir el kitabı. Şarabın uzak ve yakın geçmişleri, meyhanelerin tarihçesi, bağ bozumundan şaraba gidiş ve şarabın servisi ya da saklanması, şampanya, güçlü şaraplar, kutsal kitaplara göre şarap, degustasyon, Türk, Fransız, İtalyan, Alman ve diğer ülke şarapları, değişik şaraplar, sıcak şaraplar ve örnek yapım reçeteleri, ev yapımı şarapla birlikte olmayacak yemekler, şarap mezeleri, afrodizyak şarap karışımları, çeşitli şarap kokteylleri… Hepsi bu kitapta, ayrıca bir de şarap terimleri sözlüğü ile şarapseverler için web siteleri listesi var. Hangi giriş yemekleriyle hangi şaraplar içilebilir?.. (Diyelim kaz ciğerine ya da diğer şarküteri ürünlerine hangi şarap uygundur. Salyangoza ya da enginara hangi şarap gider?) Ya ana yemeklerle? (Deniz ürünlerinin türüne, balığın ızgara/tava ya da buğulamasına… Kırmızı etlere, soslu etlere, kümes hayvanlarına… Makarnaya, pilava, sebze yemeklerine, hatta omlete göre şarap seçimi…) Hangi peynirle hangi şarabı içeceksiniz? Camambert'le… Keçi peyniriyle… Roquefort'la? Ya da sütlü tatlılarla, meyve salatasıyla, başka tatlılarla nasıl bir şarap seçilmelidir?.. Bütün bilgiler bu kitapta... Şarap uzmanlığını ve sevgisini, bilgiyle taçlandırmak isteyenler için tek rehber: İnceliklerin Kadehindeki Şarap. (Tanıtım Bülteninden)

Kültürümüzde “eski bir dost” olan nargile, batılılaşma arzusuyla pabucunu dama attığımız ama kıymetini çok geçmeden anlayıp son günlerde yeniden hayatımıza soktuğumuz bir öğedir. Ne de olsa dedelerimizden mirastır nargile... Kültürümüzde 400 yıllık yeri olan nargile için zamanla, İstanbul’da önemli nargile mekanları oluşmuş. Her devrin edebiyatçıları, önde gelenleri, eşraf ve külbanbeyleri bu mekanlarda hoş sohbet, çay, kahve ve müzik eşliğinde nargilelerini tüttürmüşler.

"Yeri geldiğinde, ya o kültürü tam yansıttığı için ya da ilginç olacağını düşündüğümden bazı tarifleri gizlendiği tarih çek-mecelerinden gün ışığına çıkararak kitabı okuyanın dene-mesine sundum. Bunu yaparken tarifleri bugünün diliyle kolay anlaşılabilir hâle getirmeye çalıştım ya da bu coğrafyada bulunabilir gıda maddeleriyle değiştirdim, yani uyarladım. Ayrıca kımız ve buhur suyu dışında hepsini de denedim." Deniz Gürsoy, Eski Taş Çağı'ndan izler taşıyan çiğ köfteden Türklerin İslam'la tanışmadan önce içtiği içkilere, yaşadığımız coğrafyada yemek kültürünün tarihin derinliklerindeki izlerini araştırıyor Tarihin Süzgecinde Mutfak Kültürümüz'de… (Tanıtım Bülteninden)

İnsanoğlu çok eski tarihlerden bu yana birçok sorunun cevabını gökyüzünde aramıştır. Bu arayış binlerce insanı yıllar boyunca gökyüzünü seyretmeye sevk etmiştir. İçlerindeki en sabırlı gözlemciler, yaptıkları görkemli keşiflerle insanlığı aydınlatmış ve isimleri günümüze kadar ulaşmıştır. Kendi zamanına kadar gelen astronomi bilgilerini bir araya getirip kitaplaştıran ve ilk defa Dünya merkezli bir gezegenler sistemi fikrini ortaya atan Batlamyus’tan Güneş’in gezegenler sisteminin merkezi olduğunu söyleyen Kopernik’e, dünyanın yuvarlak olduğunu öne sürerek kiliseyi karşısına alan Galileo’dan yerçekimini keşfeden Isaac Newton’a 18 gökbilimcinin sıradışı hayat hikâyelerini ve keşiflerini keyifle okuyabilirsiniz. (Tanıtım Bülteninden)

Kültürel antropolog ve araştırmacı Jack Weatherford, bu kitabında parayla olan ilişkimizin tarihsel dönüşümünü inceliyor. Daha ilkel çağlarda ödeme aracı olarak kullanılan deniz kabuklarından günümüzde kullandığımız kredi kartlarına kadar paranın biçiminin tarihsel süreçteki değişiminin yanı sıra Timbuktu pazarlarından New York Borsası’na paranın coğrafi yayılımını gözler önüne seriyor. Ayrıca paranın ülkeleri, uluslararası ilişkileri, sosyal, siyasal ve kültürel hayatımızı nasıl derinden etkilediğini ve etkilemeye devam edeceğini ortaya koyuyor. Para ilk olarak nerede ve ne zaman ortaya çıktı? Paradan önce ödeme aracı olarak hangi nesneler kullanılıyordu? Tapınak Şövalyelerinin bankacılık tarihinde nasıl bir önemi oldu? Bankacı aileler Rönesans’ı nasıl etkiledi? Oz Büyücüsü’nün parayla ve bankacılıkla ne ilgisi vardı? Weatherford, paranın insan ilişkilerini nasıl şekillendirdiğini bir kültürel antropoloğun geniş bakış açısıyla ele alıyor. –Publishers Weekly- (Tanıtım Bülteninden)

2020 EKPSS Tüm Adaylar İçin Çözümlü Çıkmış Sorular