Basit Katalog

Brooklyn’de yetişen bir ağaç vardır. Kimileri buna Tuba ağacı derler. Tohumları nereye düşerse düşsün, oradan gökyüzüne erişmeye çalışan bir ağaç biter. Çevresi tahta perdeli arsalarda ve bakımsız süprüntü kümelerinin arasında büyür. Bodrum pencerelerinin parmaklıklarının arasından çıkar... Çimentoda yetişen tek ağaç odur. Kolayca yetişip serpilir... Güneşsiz, susuz, adeta topraksız yaşar. Bir bakıma güzel bile sayılabilir ama yazık ki insanı bıktıracak kadar çok sayıda yetişir. Bu roman, her genç kızın, her anne ve babanın okuması gereken bir kitaptır.

"Devletin Derinliklerinde", "5-6-2 Tamam Reis", "Madalyalı Mahkum", "Kasadaki Dosyalar", "Kırmızı Klasör" kitaplarının yazarı Saygı Öztürk, Hürriyet, Sabah, Star ve Gözcü gazetelerinde gündem yaratan haber ve röportajlarıyla "basın oskarı" sayılan Sedat Simavi Gazetecilik ödülü başta olmak üzere 4 kez Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, 3 kez Çağdaş Gazeteciler Derneği, Ankara Gazeteciler Cemiyeti, değişik meslek kuruluşlarının 30'dan fazla ödülünü aldı. Ünlü Gazeteci-Yazar Emin Çölaşan'ın "Araştırmacı gazeteciliğin günümüzdeki önderlerinden" dediği Saygı Öztürk, ilginç bir yaşamı olan Sedat Peker'le ilgili belgeleri taradı, kendisiyle, sorgucularıyla konuştu, yaşananları yazdı. "Göbek adı olduğu için" dese de, yakın çevresi ona "Reis" diyor. 17 yaşındayken cezaeviyle tanıştı. Hayatının bir döneminde uyuşturucu kullandı. Sonra uyuşturucu satıcılarının korktuğu isim oldu. Sedat Peker, "İçinde rüyaları, hülyaları, hayalleri olan, çok güzel, mutlu, şiddeti bünyesinde barındırmak istemeyen gayet güzel idealleri olan bir çocukluğum vardı. Tabii toplum veya kader insanların üzerine gelirken sizin hayallerinizi hesaba kattığına inanmıyorum" diyor. Peker'i dinliyor, belgeleri inceliyorum. - Hangi siyasetçi, polis şefi ve askerle ilişkisi var? - Karıştırdığı ve azmettirdiği olaylar neler? - Askerliğini niçin yapmadı, silah ruhsatı nasıl aldı? - “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım'la buluşması niçin önlendi? - Alaattin Çakıcı'yla hangi olayda karşı karşıya geldiler? - Adliyeye, Emniyete giriş çıkışlarda niçin gülüyor? - Hangi takımı tutuyor, şike olaylarına giriyor mu? - Hangi partiye oy veriyor, ülkücü olduğunu niçin söylemiyor? - Polis ararken o nereye gitti, savcılığa ambulansla mı geldi? - Cezaevinden bana gönderdiği mektubunda neler yazdı? - Emniyetin telefon kayıtlarına (x kişi) diye geçen kişi kimin yakını? - Çakal ve domuza niçin kızıyor, timsahı niçin seviyor?

İnsanın ürettiği ve sürekli beslediği bir disiplinin, içinde yaşadığı bağlamı destekleyecek ve onu yaşanabilir kılacak kavramlar dünyasının dışında kalması ne kadar acı vericidir. Son yüzyıllarda Teoloji dahil birçok dinî disiplinin başına gelen felaket budur. Teolojinin klasik yapısında tabiatüstüne referansla kurduğu kavramlar dünyası, bugünün insanının zihin dünyasına hitap etmemektedir.  Bu kitap, bir zamanlar ilimlerin tacı olarak kabul edilen Teolojinin, modern düşünceye başlangıç kabul edilen 17. yüzyıldan bu tarafa yaşadığı sürgün hayatını sora erdirmeyi ve bu disiplini her anlamda insanın yaşam alanına indirmeyi esas almaktadır.

Ömer Obuz, Osmanlı İmparatorluğu’ndan erken Cumhuriyet’e -hatta bugüne- kadar uzanan bir yelpazede üfürükçülerin, cincilerin, falcıların toplumsal konumlarını ve itibarlarının kaynaklarını, gündelik hayata ne ölçüde etki ettiklerini titiz bir çalışmayla ortaya koyuyor. Osmanlı’dan Erken Cumhuriyet’e Üfürükçüler, Cinciler, Falcılar değişen rejimle birlikte bu konuda aslında pek de değişmeyen sosyokültürel ortama işaret ederek batıl itikatların ve hurafelerin insanların duygularıyla oynamaya nasıl aracılık ettiklerini; sosyal ve siyasal hayatta oynadıkları rolü; iktidarların tutum ve pozisyonlarını ele alıyor. Trajik, absürt, komik, dramatik, fantastik hikâyelerle dolu, asırlık bir sorunun daha iyi anlaşılmasına katkı sunan bir çalışma. “Üfürükçü takımı Osmanlı’dan Cumhuriyet’e insanların mahremine ustalıkla sızmayı ve sayısız mağdura rağmen ardıllarına yeni fırsatlar sunmayı nasıl başarmışlardı? İnsanlar akıl almaz iddia ve yöntemlerine rağmen nasıl olup da neredeyse her sorunlarında kendilerini cinci, büyücü, falcı ve türevlerine teslim edebilmişlerdi? Bu güvenin kaynağı neydi ve insanların motivasyonunu ne sağlıyordu?” ÖMER OBUZ

19. yüzyılın “çoklu kriz” ortamında, yetim veya dul kalan, eşleri tarafından terk edilen ya da başka bir nedenle yalnız yaşamak zorunda kalan kadınlar, sadece ekonomik zorluklarla değil, aynı zamanda ahlaki ve toplumsal yargılarla da mücadele etmek zorundaydı. Bu kadınlar, orta sınıf ahlak anlayışının en derin korkularından birini temsil ediyordu: Ya başıboş dolaşan, toplumsal düzeni tehdit eden "kurtlara" dönüşeceklerdi ya da "kuzular" gibi korunmaya muhtaç, her an yozlaşmaya açık kurbanlar olarak kalacaklardı. Bu kitap, Osmanlı’da kadınların yalnızlığının nasıl algılandığını, sosyal yardım kurumlarının insani kaygılar kadar ahlaki kontrol mekanizması olarak nasıl işlediğini ve terk edilen kadınların nasıl damgalandığını ele alıyor. Evlilik dışı ilişkiler, gayrimeşru çocuklar ve toplumun gözünde “düşmüş kadın” algısı etrafında şekillenen bu anlatı, bireysel trajedilerle toplumsal kaygıların nasıl iç içe geçtiğini gözler önüne seriyor. Gülhan Balsoy, arşiv belgelerinin yanı sıra 20. yüzyıl başlarında kaleme alınan Refet ve Gayya Kuyusu romanlarında Avare Kadınların devlet ve toplum arasında nasıl hayatta kalma mücadelesi verdiklerini incelikli yaklaşımıyla gözler önüne seriyor.