Yazara Gore Listeleme

Günümüz dünya tarihinde Türklerin tarihi söz konusu edildiğinde akla ilk gelen Gök Türk tarihidir. Çünkü Gök Türkler sadece bir devlet kurmakla kalmamış, Türk adını devlet adı olarak kullanıp, bu adın yaygınlaşmasını, milletin kimliğinin pekişmesini sağlamışlardır. Taşıdığı ad, siyasi ve sosyal tarihi, devlet sistemi ve unvanları, sonraki nesillere bıraktıkları hazine değerinde Türkçe yazıtlar, onları Türk tarihinde model devlet konumuna getirmiştir. Karahanlıların ve hatta Gaznelilerin Gök Türk bünyesinden çıktıklarını anlayabiliyoruz. Ama Oğuz Yabgu Devleti'nden başlayarak Selçuklu, Osmanlı, Türkiye Cumhuriyeti ve Ön Asya'da kurulmuş sayısız devlet ve beylik doğrudan Gök Türklerin devamıdır. Kore'den Kırım'a kadar uzanan Avrasya'nın uçsuz bucaksız bozkırlarına hâkim olmaları, hemen bütün Türkleri bir devlet çatısı altında toplamaları, onlara ayrı bir özellik katar. Gök Türk tarihini duruma göre anahtar veya bir şablon gibi kullanarak bütün Türk dünyası tarihini anlayabiliriz. Bu kitapta Gök Türklerin genel Türk tarihi içinde aldıkları model, oynadıkları roller, tarih sahnesine efsanevi bir şekilde çıktıkları andan yıkılışlarına kadarki maceraları Çince kaynaklara da başvurularak anlatılmaktadır. Türklerin tarihinde özel bir yerleri bulunduğu bilinse de kaynakların karışıklığı ve ağırlığı yüzünden tarihlerini okumanın zorluğu söz konusudur. Prof. Dr. Ahmet Taşağıl, kaynakların verdiği bilgiler çerçevesinde Gök Türklerin tarihini başlangıçtan yıkılışa kadar Türk tarihinde "model devlet" şablonuna uygun bir şekilde anlatmaktadır.(Tanıtım Bülteninden)

Önsöz Türk tarihinin Türkçe yazılı ilk kaynakları olan Orhun Abideleri ve diğer yazıtlar hiç şüphesiz kültürümüzün en önemli hâzineleridir. Bunun farkına varan çok sayıda Türk ve yabancı bilgin bu abideler üzerinde çalışmıştır. Her yönüyle son derece zengin malzeme ihtiva ettiklerinden dolayı günümüzde ddhi bunlar hakkında araştırmalar sürmektedir. Zaten son zamanlarda yeni keşfedilen Eski Türkçe (Kök-Türkçe) yazılı kitabelerin sayısı yüzlerle ifade edilmektedir. İnanıyoruz ki, gelecekte daha yüzlercesi bulunacak ve tarihimizin karanlık noktaları gün ışığına çıkacaktır. Bu kadar çok yazıtın arasında yüz yıldan beri bütün dünya ilim alemince bilindiği üzere en meşhurları Kül Tegin, Bilge Kağan ve Tonyukuk yazıtlarıdır. Bunların muhtevalarının zenginliği diğerlerinin hepsinden fazladır. Neticede en çok çalışma bunlar üzerinde yapılmıştır. Türk adını ilk defa resmî bir devlet adı şeklinde kullanmak suretiyle tarih sahnesinde 542 yılında görünen Gök-Türkler, bu millete ad verme şerefine nail olmuşlardır. Onların Türkçe taşlara yazarak bize bıraktıkları abidevî eserler, bu şerefli yerini milletimizin nezdinde daha do artırmıştır. İdeal bir Türk devleti şeklinin çizildiği Kül Tegin Bilge Kağan'ın Vasiyeti 3 ve Bilge Kağan yazıtları taritıimizin her yönüyle (sosya, sIyasD temelini teşkil etmektedir. Onların üzerinde oyularak yazılanlar gönümüzde de önemini kaybetmemiştir. Bilakis günden güne dai^a fazla değer kazanmaktadır. Bilge Kağan, dünyayı kendi milletini ve devletini tanıttıktan sonra çok iyi analizler yapmaktadır. Aslında yaptığı analiz ve tesbitlerle ebediyen Türk milletine nasiiıat verirken üstelik vasiyet etmektedir. Her türlü ihaneti düşmanlığı, iyi günü-kötü günü görmüş bir kişi olarak konuşmaktadır. Neticede hükümdarından milletine kadar harkese vasiyette bulunmaktadır. Biz bu küçük çalışmamızda Bilge Kagan'ın sözlerinin daha iyi anlaşılabilmesi maksadıyla yorumunu yapmayı denedik. Fakat, öncelikle Gök-Türk tarihinin kısa tanıtımını yazdık. Böylelikle Bilge'nin söylediklerinin daha iyi anlaşılabileceğini ümid ediyoruz. Şunu açıkça ifade etmemiz gerekir ki, kitabelerdeki bilgilere sadece tarihçi gözüyle baktık ve kesinlikle her hangi bir filolojik yoruma girmedik. Amacımız Bilge'yi/ sözlerini ve de Gök-Türkieri okuyucuya tanıtmaktır. Bunun dışında her herhangi bir gaye güdülmemiştir. Bu araştırmanın yapılması ve yayınlanması konusunda yaptıkları yardım ve teşviklerinden dolayı başta Rasim Ekşi olmak üzere Turan Vakfı yöneticilerine teşekkürlerimi ifade etmeyi bir borç bilirim. Doç. Dr. Ahmet Taşağıl

Toplam 3 cilt olarak ilk defa 1995 yılında yayınlanan Gök-Türkler adlı bu eserin 1.cildinin birinci kısımında A.Taşağıl, Türk tarihinin 545-630 yılları arasındaki döneminin Çin kaynaklarında yer alan bütün metinlerini taramış, tercümesi yapılmamış durumdakileri tercüme edip hepsini birden bir monografi şeklinde sentezlemiştir. Eserin ikinci kısmında, tercüme edilen vesikalar verilmiştir.