Yazara Gore Listeleme

Me-ti, şimdiye değin yazılmış en özgün felsefe eserlerinden biri desek, pek de mübalağa etmiş sayılmayız herhalde. Ozan Kin-yeh'in (Bertolt Brecht) de kimi zaman bizzat katıldığı konuşmalardan ya da hikayelerden oluşan bu kitapta Brecht, yaşama, yaşamaya dair fikirlerini milattan önce yaşamış ve ezilenden yana taraf tutmuş filozof Me-ti'nin ağzından anlatır. Bir diğer adı 'Özdeyişler Kitabı' olan bu eserde Brecht Lenin, Engels, Marx, Rosa Luxemburg, Hitler pek çok tarihi figürü de katar hikayelerine, onları konuşturur, insanlığın ve çağımızın sorunlarını irdeler. Hikayelerdeki ve konuşmalardaki diyalektik tutum, dili de bir eylem alanı olarak gören Brecht'e uygun şekilde eserin biçimini de doğrudan belirlemiştir, öyle ki, zamansallığın bir ileri bir geri gittiği, yerlerin ve kişilerin sürekli değiştiği ancak temel olanın dünyayı bu başbelası ve kötü düzenden kurtarma fikrinin her zaman merkezde durduğu bir hareket biçimiyle kalıp fikirlere ve yargılara karşı çıkar Brecht, yol gösterir. Felsefenin sadece konuşmak ve yorum yapmak olmadığının hakkını verircesine hikayelerinin konusunu, sorularını ve çözümlerini gündelik yaşamdan alır Brecht, eylemi ortaya koyar, felsefesi eylemi biçimlendirmektir. Ancak gündelik yaşamın olayları ve diliyle yazılmış bu eserde diyalektik bilinç ve çözümleme kendini en iyi şekilde ifade eder. Zaten Me-ti'ye göre düşünmek; güçlüklerin ardından gelen, eyleme ise öncülük edendir. Böylece yaşam ile düşünce arasında bir ikilik kurmaz. Hayat doğru düşünmektir, doğru düşünmek de hayatın ta kendisi. Bu ikisi de ayrılmaz bir biçimde eylemde gösterir kendini.

Brecht bu oyunu, Finlandiya’da geçirdigi göçmenlik yillarinda, Fin oyun yazari H. Wuolijoki’nin bir halk masalindan yola çikarak hazirladigi bir oyun taslagina dayanarak yazmistir. Zengin çiftlik sahibi Puntila Aga, iki kisilikli bir adamdir; içkiliyken cana yakin, insancil bir kisi, ayikken kati ve çekilmez bir patrondur; herkesi hirsiz görür, insanlari asagilar. Içkiliyken dostu saydigi soförü Matti ise, patronuyla aralarindaki mesafeyi hep korur. Puntila sarhos oldugu bir aksam dört isçi kizla evlenmeye, bir atese’yle evlendirmek istedigi kizini Matti’ye vermeye kalkisir. Matti, evlenecegi kizi bir isçi karisi olabilir mi diye imtihan eder, Puntila’nin kizi Eva imtihanda basarili olamaz. Puntila bundan sonra içki içmemeye karar verir, ancak içkileri yok ederken tekrar içer ve bu kez bütün servetini Matti ile paylasacagini söyler. Bunun üzerine Matti çiftligi terk eder ve “Su ile yag birbirine karismiyor,” der, “Insan isterse bir efendi bulur, yeter ki efendi kendisi olsun.” Brecht bu oyunuyla, iki ahlakli kapitalist düzendeki kisilik bölünmesini, burjuva ikiyüzlülügünü ortaya koyar. Insanoglunun kendi çikarlari söz konusu oldugunda nasil insani degerleri kaybettigini gösterir. İçindeki Oyunlar: 1. Puntila Ağa ve Uşağı Matti 2. Arturo Ui’nin Yükselişi 3. Simone Machard’ın Düşleri