Yazara Gore Listeleme

Atatürk'ün Liderliği' başlıklı bu incelemede yabancı diplomatların tanıklıklarına başvurulmasının üç nedeni vardır: Birincisi, diplomatlar meslekleri gereği olarak, devlet başkanı ile yakın temas imkanı olan bir gruptur ve sürekli olarak muhataplarıyla temas kurmak ve bilgi toplamakla görevlidir. Onların gözlemleri ve değerlendirmeleri bu tür bir çalışmadan hiç kuşkusuz zengin bir malzeme olarak kabul edilmek durumundadır. İkincisi, meslek olarak diplomatlık, ömür boyu muhataplarıyla ilişki kurmak ve istihbarat toplamak demektir. Üstelik onlar bu işi meslek yaşamları boyunca farkıl ülkelerde ve farklı liderler hakkında karşılaştırmalı olarak sürdürme üstünlüğüne sahiptir. Üçüncüsü bir neden olarak şunu söylemek mümkündür: Diplomatların görevli bulundukları ülkelerin başkentlerinde hazırladıkları raporlar, çoğu kere olaylarla ilgili tarihi arka planın bilinmesinde gizli ve çok gizli dereceli bilgilerle doludur.

İlk kez açıklanan belgeler ve göçün bilinmeyen yönleri… Bu kitap, Dünya Savaşı'nın ağır koşulları altında yeni iskân bölgesi olarak belirlenen Suriye'de Bahriye Nâzırı Cemal Paşa'nın, olağanüstü insani yardım projeleriyle Ermeni göçmenleri kucaklamasının öyküsüdür. Bölgede savaş altında gerçekleştirilen bu insani yardımlar, Dünya Savaşı'nın üçüncü ve son yılında 4. Ordu'nun İngiliz güçleri karşısında üst üste yenilgiler alarak önce Kudüs ve ardından Şam ve Halep'i de terk etmek zorunda kalmasına kadar aralıksız üç yıl boyunca sürdürülmüştür. Prof. Özdemir'in bu titiz araştırması, acımasız savaş propagandalarıyla karartılmış bir dönemin gün ışığına çıkarılmış belgeleriyle bir bakıma tarihin yeniden yazımıdır.

Sir Percy Loraine, 1930'lu yıllarda İngiltere'nin Türkiye Büyükelçisidir. Atatürk'le tanışan, İngiltere Kralı VIII. Edward'ın Türkiye ziyaretinde önemli rol oynayan Sir Loraine'in, Atatürk'ün devlet adamlığı konusundaki tarihi tanıklığı ve tuttuğu kişisel notlar Prof. Hikmet Özdemir tarafından derlendi. Bu tanıklık yoğun ve doyurucu bir çerçeveye sahip olduğu kadar aynı zamanda nesnel, çok boyutlu bir temele de dayanıyor ve tarihteki benzerleri arasından seçkin bir psikolojik edebiyat örneği olarak öne çıkıyor. Sir Loraine'in kahramanı Atatürk'le ilgili bazı izlenimleriyle İstanbul ve Ankara günlerine ilişkin özel notları ise Türk okurların karşısına ilk kez çıkıyor.