Yazara Gore Listeleme

İtalyan edebiyatının dünyaca ünlü ustasının kaleminden İtalyan masalları seçkisi... Italo Calvino, İtalyan masallarını derlerken, “İki yıl boyunca ormanların ve büyülü sarayların içinde” yaşadığını söylemiş. Doğru ile yanlış arasında bir seçim yapmak zorunda kalan, engellerle dolu süreçlerle sınanan, ejderhaların kuşattığı hapis hayatlarına mahkûm olan kahramanlar gezinir bu masallarda. Calvino’nun İtalyan Masalları derlemesinden seçtiği masallarla oluşturduğu Yengeç Prens kitabında Atlı Masalları, Deniz Masalları, Efsunlu Masallar, Efsunlu Hayvan Masalları, Efsunlu Eşya Masalları ve Efsunlu Kız Masalları bölümleri altında toplam 29 masal yer alıyor. İtalyan ve dünya edebiyatının en önemli yazarlarından Italo Calvino 1923 yılında Küba’da doğdu. Oğulları iki yaşındayken, Calvino ailesi İtalya’ya döndü ve San Remo’ya yerleşti. Savaş sırasında Direniş hareketine katılan Calvino, savaştan sonra Komünist Parti’ye girdi. Yirmili yaşlarında, Einaudi Yayınevi için çalışan antifaşist entelektüellerle, özellikle de Cesare Pavese ile ilişki kurdu. Daha sonra 1945 yılında, Aretusa isimli dergide onun ilk öykülerinden birini yayımlatan Pavese olmuştur. Yazarlığın yanı sıra gazetecilik yapan, editör olarak çalışan Calvino, çeşitli gazete ve dergilerde yayımlanan yazılarıyla savaş sonrası İtalyan edebiyatının önemli isimlerinden biri haline geldi. 1972 yılında, İtalya’nın en prestijli edebiyat ödüllerinden biri olan Feltrinelli Ödülü’nü kazandı. Calvino, 1985 yılında geçirdiği beyin kanaması sonucu Siena’da öldü. Romanları, hikâyeleri ve denemeleri dünya çapında okundu, sevildi. Calvino hem yetişkinler hem çocuklar için yazdı, ama bütün iyi kitaplar gibi, yetişkinler için yazdıkları da her yaştan okura seslenen kitaplar oldu. İkiye Bölünen Vikont, Ağaca Tüneyen Baron, Varolmayan Şövalye bunlara örnek verilebilecek başlıca eserleridir.

İtalyan edebiyatının büyük ustası Italo Calvino’nun, bundan 60 yıl önce yayımlanan ilk kitabı Örümceklerin Yuvalandığı Patika, ilk kez Türkçede" İtalyan edebiyatında özgün ve neredeyse tekil bir örnek olan Örümceklerin Yuvalandığı Patika, elinden bırakamadan, bir solukta okunacak kitaplardan". "Bu, yazdığım ilk roman; birkaç öyküm bir yana bırakılırsa, yazdığım ilk şey olduğunu bile söyleyebilirim. Şimdi elime aldığımda, nasıl bir etki yaratıyor üzerimde? Onu kendi yapıtlarımdan biri gibi değil de, daha çok, İkinci Dünya Savaşı sona erdikten sonra, bir çağın genel ikliminden, ahlaki bir gerilimden, bizim kuşağımızın benimsediği bir edebiyat beğenisinden anonim olarak doğmuş bir kitap gibi okuyorum." diyen Calvino’nun bu kitabı, ileride onun nasıl hınzır bir yazar olacağının da habercisi aslında. Pin adında bir çocuğun gözünden savaş, inanç, öfke, kötülük, aşağılanma, düş kırıklığı üstüne yalın ve etkileyici bir metin olan Örümceklerin Yuvalandığı Patika’nın 1964’te yapılan yeni baskısına yazdığı önsözde, Calvino çarpıcı saptamalar yapar: "burada, her şeyden önce, kitabın imgeleri ve sözleri, akışı, tonu, üslubu, umursamazlığı, meydan okuması yoluyla kendini göstermesi amaçlanmıştır. Daha konunun seçiminde, neredeyse tahrik edici bir özgüven sergileniyor. Kime karşı? Şunu söyleyebilirim: Eşzamanlı olarak iki cephede savaşmak; hem Direniş’i eleştirenlere, hem de kutsallaştırılmış, kusurlarından arındırılmış bir Direniş’i savunanlara meydan okumak istiyordum." Sosyalist kahraman yaratmak, devrimci romantizm gibi kolay malzemeye tepkili Calvino şunları dile getirir: ‘Öyleyse, ben de size, içinde hiç kimsenin kahraman olmadığı, hiç kimsenin sınıf bilincinden haberli olmadığı bir partizan öyküsü yazacağım. ‘En alttakiler’in, lümpen proletaryanın dünyasını anlatacağım! (Benim için o zamanlar yeni bir kavramdı bu ve büyük bir keşif olduğunu sanıyordum. Anlatı için geçmişte en kolay malzeme olduğunu, öyle olmayı da sürdüreceğini bilmiyordum.) Ve bu, bütün yapıtların en olumlusu, en devrimcisi olacak! Zaten kahraman olan kişiden, zaten sınıf bilinci olan kişiden bize ne! Anlatılması gereken, oraya varış sürecidir! Bilincin berisinde tek bir birey kaldığı sürece, bizim görevimiz onunla, yalnızca onunla ilgilenmek olacaktır!’ Böyle düşünüyordum ve bu öfkeli polemikle yazmaya koyuldum; en candan dostlarım kabul ettiğim, aylarca ama aylarca bir tas kestaneyi ve ölüm tehlikesini paylaştığım, yazgıları için üstlerine titrediğim, gözlerini bile kırpmadan ölümü göze alışlarına, her türlü bencillikten arınmış yaşam tarzlarına hayran olduğum kişilerin yüz çizgilerini ve karakter özelliklerini çarpıtıyor, bunları sürekli tikleri, kaba ve gülünç kusurları olan maskelere dönüştürüyor, öyküleri üzerindeki bulanık alacakaranlıkları "gençlik saflığımla bunları ben bulanık alacakaranlıklar olarak hayal ediyordum" yoğunlaştırıyordum... Sonradan, yıllarca içimde taşıyacağım bir pişmanlık duyacaktım bu yüzden...

Modern dünyanın masal anlatıcısı Italo Calvino'nun Türkçede uzun süredir görünmeyen kitabı Görünmez Kentler, tekrar elimizin altında... Kubilay Han'ın atlasında yolculuk eden Marco Polo... Batının doğuyu gören gözünün kurduğu hayaller bir yanda, modern kentin içinden çıkılmazlığı ve geleceği öte yanda... "Kitap bir alan; okur içine girmeli, dolanmalı, belki kendini kaybetmeli, ama belli bir noktada bir çıkış hatta birçok çıkış bulmalı. Kitap, dışarı çıkabilmek için bir yola koyulma olanağı." Okur, kitabı eline aldığında, yazarın kentleri arasında dolanacağından, önüne altın harflerle sunulan olasılıkları yutacağından, sonunda okuduklarını kendi zihnindeki ideal kentlere ekleyeceğinden emin olmalı. Okur, kitabı, mümkünse, büyük bir caddenin kenarına dizilmiş kahve masalarından birine ilişerek, okumalı; göz önündeki gerçekle, göz önündeki kurguyu daha iyi görebilmek için... "Belki de kent yaşamının kriz noktasına yaklaşmaktayız ve Görünmez Kentler, yaşanmaz hale gelen kentlerin kalbinden doğan bir rüya."

O Amerika ki geleceği düşünmeyi bilmiyor… Italo Calvino’nun “Amerika’da Bir İyimser” adlı kitabı ilk kez Türkçede… “… söze sığmayan şeylerle, dile alması güç bayağılıklarla dolu Amerika, o Amerika ki geleceği düşünmeyi bilmiyor, yine de hepimizin geleceğinin öylesine geniş bir bölümünü içinde barındırıyor…” Yolculuğun büyük düşmanı Cesare Pavese’nin izinden gitse de, Italo Calvino Kasım 1959-Mayıs 1960 tarihleri arasında ABD’ye ilk uzun yolculuğunu yaptı. En uzun süreyi New York’ta geçirdi, her yerden çok sevdiği o kent, “et yiyen bir bitkinin bir sineği içine çekip yuttuğu gibi yuttu” onu. Çok sayıda eyaleti ve kent merkezini dolaştı –Cleveland, Detroit, Chicago (“tam Amerikan kenti, üretken, maddeci, hoyrat”), San Francisco, Los Angeles, Montgomery, New Orleans, Savannah (“ABD’nin en güzel kenti”), Las Vegas, Houston–, yazarlarla, yayıncılarla, yazın ajanlarıyla tanıştı, ama aynı zamanda iş adamları, sendikacılar, insan hakları eylemcileriyle (başta Martin Luther King olmak üzere), sıradan kişilerle de görüştü.