Eserlere Göre Listeleme

35 yıl önce Cudi dağlarında bir grup eşkıya jandarma tarafından yakalanır. 35 yıl içinde eşkıyaların hepsi ya hastalıktan ya da hesaplaşmalardan ötürü can vermiştir. Biri dışında; Baran (Şener Şen). Baran 35 yıl sonra hapisten çıkınca ilk işi köyüne dönmek olur. Ama doğduğu topraklar şimdi baraj suları altındadır. Geçmişin izlerini sürmeye başlayan Eşkıya, yıllardır bilmediği bir gerçeği öğrenir. Hapse düşmesine en yakın arkadaşı Berfo'nun (Kamran Usluer) ihaneti neden olmuştur. Berfo Eşkıya'nın çocukluk aşkı Keje'yi (Sermin Hürmeriç) satın alarak İstanbul'a kaçmıştır. Eşkıya ne İstanbul'u ne de Berfo'nun adresini bilmektedir. Trende Beyoğlu'nun arka sokaklarında büyümüş, pavyon, kumarhane, uyuşturucu muhabbetinin içinde yaşayan genç bir adamla; Cumali (Uğur Yücel) ile tanışır. Sesli Betimleme Metin Yazarı: Reyhan Üzülmez

İstanbul'un sokak ve konak hayatını romanlarında ustalıkla işleyerek bu alanda son derece önemli kaynaklar bırakan Hüseyin Rahmi, macera romanı alanında da ne kadar mahir olduğunu gösteriyor. Konak hayatının konforuna alışmış Nefi Bey ve kayınbiraderi Hikmet Enis, uşakları Murtaza'yı da yanlarına alarak Değirmendere'deki çiftliklerini kontrol etmek üzere yola. koyulurlar. Kısa süren tren ve kayık yolculuklarının ardından, son vasıtaları olan öküz arabasıyla dağ yollarını tırmanmaya başladıklarında eşkıyalar tarafından kaçırılır ve alıkonulurlar. Bu macerada onlarla aynı kaderi paylaşan başka tutsaklar da vardır. Eşkıya çeteleri arasında el değiştirir, defalarca ölümle burun buruna gelir, vahşice cinayet ve tecavüzlere şahit olurlar. Eşkıya zulmünden mağdur olan sadece tutsaklar değildir. Yıllarca süren savaşlarda hırpalanmış olan Anadolu halkı, bu kez de eşkıya zulmü altında inim inim inlemektedir. Nefi Bey ve diğer tutsakların soluk kesen macerası anlatılırken eleştiri okları alttan alta İstanbul hükümetine yönelir. Merkezi idarenin etki alanının ne kadar daraldığı, saray otoritesinin İstanbul sınırları dışına çıkamadığı ve memlekette artık eşkıyaların sözünün geçtiği gerçekleri bariz şekilde göze çarpar.

Osmanlı devletinin karşılaştığı en büyük tehlike, 16. ve 17. yüzyıllarda, köylüler ve elitler değil, eşkıyalardı. Osmanlılar, köylüleri ve dönüşümlü olarak görevlendirdikleri elitleri devlete bağımlı kılarak isyan etmelerini engelliyordu. Bu arada işsiz kalan paralı askerler ve levendler eşkıya topluluklarına dönüşüyor, uzun pazarlıklar sonucunda devlet sistemine dahil edliyordu. Osmanlı İmparatorluğu'nun merkezileşme süreci Batı Avrupa'daki merkezileşme tarzlarından farklı, ancak onlarla karşılaştırılabilecek yeni bir merkezileşmedir. Bu farklılık, imparatorluktaki devlet-toplum ilişkileriyle ilgili iki unsurun, toplumsal yapı ile Osmanlı yöneticilerinin özgün merkezileşme tarzlarının bileşiminde yatmaktadır. Karen Barkey 1995'te Sosyal Bilimler Tarih Derneği'nin Allan Sharlin ödülünü alan bu kitabında, eşkıyalık hareketlerinin niçin bir gerileme belirtisi olmadığını, devlet ile eşkıyaların karşı karşıya geldiği dönemlerin ardından merkezi iktidarın gücünün nasıl pekiştiği anlatıyor.