Eserlere Göre Listeleme

İki vadiye varana kadar daha bir saatlik yol vardı. Biraz gözümü dinlendireyim diye düşündü ama yazacakları onu rahat bırakmıyordu. Gözlerini kapatır kapatmaz iç dünyamda satırlar kendi kendine yerleşmeye başlıyor ve düzene giriyordu. Babacığım, ben şimdi yolcuyum ve sana geliyorum. Geldiğimde seni sapa sağlam görmek istiyorum. Seni çok yakında göreceğim, ama yanına gelene kadar sabredemiyorum işte. Ben gelmeden bu mektubun sana ulaşacağını düşünüyorum.” Ben böyle değildim, bir türlü yerimde duramıyorum. Önceleri sürekli seni düşündüğüm için böyle olduğumu düşündüm, fakat sonraları bunun tek sebebinin bu olmadığı başka nedenlerinin de olabileceğini düşündüm. Bunun adını bir türlü koyamıyorum. Bir bakımdan oğluna mektup götürdüğü için az da olsa endişeli birini andırırken, diğer açıdan ise içini kaplayan adını tarif edemediği huzurdan dolayı mutlu birine benziyordum. Bununla belki de sana bir şeyler anlatırım gayretindeyim… Hissedebiliyorum. Eşmaka'nın minibüsünde sana doğru gelirken bu yaşa gelmiş bir insan olarak daha yeni yolcu olduğumun farkına varabildim. Oysaki doğduğum ilk günden beri bu dünyanın yolcuymuşum ve zavallı annenin yanına seyahat edeceğim güne kadar da öyle kalacağım. Ben, arabada oturan köylüler, dünya üzerinde yaşayan insanlar ve sen, hepimiz yolcularız babacığım. Ama sen ve senin gibi gençlerin yolculukları uzun sürer İnşallah. Ben ve diğer babaların yolluğu artık bitmek üzere oğlum. Şimdiye kadar bunu neden düşünemediğimi ve kavrayamadığımı bir türlü anlayamıyorum. Bu tarz şeyleri insanın anlayabilmesi için başına bir şey gelmesi gerekiyorsa, benim başım dertlerden hiç kurtulmadı ki!

Felsefe üzerine denemeler.

Alanının başlıca referans çalışmalarından biri olan “Modern Ortadoğu Tarihi”, yazarının öncelikle öğrencileri ve bu konuda daha önce ayrıntılı bilgi sahibi olmayan genel okurları gözeterek hatırladığı yetkin bir tarih çalışmasıdır. Cleveland bu doğrultuda, okuru 7. yüzyılda İslamiyet’in doğuşuyla gelişen serüveniyle tanıştırdıktan sonra, son iki yüzyılın derin ve genellikle dramatik nitelikteki dönüşümlerine odaklanır. Siyasal tarih ekseninde bir çerçeve oluşturduktan sonra da, geniş bir yelpazede ortaya koyduğu toplumsal, kültürel ve ekonomik gelişmeleri, bütün Ortadoğu hikâyesinde birleştiren tek bir anlatıda yoğunlaştırır. (Ayrıca bu çeviriye esas alınan özgün kitabın üçüncü basımına, 11 Eylül’deki El-Kaide saldırılarıyla ABD’nin Irak işgalinin ilk aşamalarının -uzman bir tarihçi perspektifiyle- eleştirel gözle değerlendirilmesinin yer aldığı bir sonsöz bölümü eklenmiştir.) Dolayısıyla William L. Cleveland’ın tarih disiplininin köşe taşlarından birini oluşturan bu devasa çalışması, Osmanlı İmparatorluğu’nda ve Mısır’da gerçekleştirilen reformlardan Batı emperyalizminin egemenliğine, İran Devrimi’ne ve Körfez Savaşı’na uzanan Ortadoğu’nun modern tarihine kapsamlı bir bakıştır.