Eserlere Göre Listeleme

Vinci’li Leonardo yaratıcı Rönesans insanının, “Uomo universale”nin prototipidir.Yalnız resimde dâhiyane yenilikler gerçekleştirmekle kalmayan sanatçı zamanın tüm doğa bilimlerinde, teknoloji ve mimaride de bilgisiyle anılan tarihi kişiliklerden birisidir. O, ressamı zanaatkâr statüsünden çıkarıp sanatçı konumuna getiren rönesans sanatının temel dayanağı, Erken Rönesans’tan Yüksek Rönesans’a geçişin simgesidir. Da Vinci, doğada yaptığı nesnel gözlemleri, gözle görülmeyen gerçekliğin güzel sanatlar ve resim yoluyla yeniden üretilmesine duyduğu büyük bir aşkla dâhiyane bir biçimde harmanlamayı başarmıştır. Karakteristiği olan “sfumato” tekniğine, ışık ve gölgenin arasında yaptığı yumuşak geçişlerle ulaşıyordu; böylece konturları yok ederek ve gerçekliği yumuşatarak izleyicide yeni ve farklı izlenimler uyandırıyordu. Hiç kimse eserlerine Leonardo kadar canlılık kazandıramadı. Eserleri yüzyıllar boyunca sayısız sanatçıya ilham kaynağı olmuştur. Leonardo da Vinci monografisinde sadece sanatçının olağanüstü kişiliği ve eserleri değil, Rönesans döneminin geliştiği sanat iklimini de hissetmek mümkündür.

Leonard Shlain bu kitabında sanat, tarih, bilim, tıp, nörobilim, psikoloji ve felsefenin ışığında Leonardo da Vinci’nin hayatını ve zihnini inceliyor ve insanlık tarihinde birbirinden farklı birçok alanın tümünde birden mükemmelliğe bu derece erişebilmiş başka hiç kimse yokken onun bilim, sanat, botanik, mimari ve başka birçok alandaki eşsiz yeteneklerinin geri planına dair bambaşka bir perde aralıyor. Shalin, insan beyninde birbirinden farklı biçimde çalışan sağ ve sol lob arasındaki entegrasyonun Leonardo da Vinci’deki hayret verici uyumunun, onun hem düşünsel yaratıcılığının hem de pratikteki başarılarının nedeni olduğunu vurguluyor ve ondaki bu yeteneğin insanlığın gelecekteki beyinsel evriminin bir işareti olup olmadığını sorguluyor. Bu sorgulamayı yaparken, insan beyninin işleyişine ve evrimine dair bilimsel verileri Leonardo da Vinci’nin zihni üzerinden detaylı bir şekilde işliyor. Tarihin en zengin aklını incelemek üzere asırlar öncesine doğru çıkılan bu büyülü yolculukta, yazar sade dili ve bağlantıları ustaca kurma becerisiyle işimizi kolaylaştırıyor. Leonardo da Vinci’nin Floransa’nın bir dağ köyünde başlayıp Fransa’da son bulan hayatına genişçe yer verilen kitapta, bu evrensel dâhinin çocukluğu, gençliği, notları, eserleri, kişisel çevresi, vejetaryenliği, mücadeleleri, dönemindeki sosyo-politik ve kültürel atmosfer detaylı bir şekilde anlatılıyor. Machiavelli ile olan ortaklığı, Michelangelo ile olan çatışmaları, Son Akşam Yemeği tablosunun hikâyesi ve onunla ilgili daha başka birçok şey son derece ilginizi çekecek. (Tanıtım Bülteninden)

Büyük Üstat Leonardo da Vinci’nin heyecanla beklenen başyapıtı “Son Akşam Yemeği” yarım kalmıştır. Milano’daki Santa Maria delle Grazie manastırının yemekhanesi için yaptığı resim üzerinde aylardır çalışamamasının Leonardo’yu yılgınlığa gark eden bir nedeni vardır. İsa’ya ihanet eden havari Yahuda’nın kafasını resmederken esinleneceği bir model bulamamıştır. Bu amaçla şehirdeki en kötü insanın peşine düşen Üstat, bütün sokakları, meyhaneleri ve pazarları gece gündüz dolaşır. O sıralarda şehre gelen Bohemyalı bir tüccar, eski bir borcu tahsil etme peşindedir. Bir de şehirde görüp âşık olduğu bir genç kızı aklından çıkaramamaktadır. Leo Perutz bu sürükleyici ve eğlenceli tarihi romanda, kibir, ihanet, sanat ve sanatçının yaratma edimi gibi temalara odaklanır.

Ölüleri diriltmenin sayısız nedeni olabilir. Bazen iş için diriltirsin, bazen aşk. Daha özel sebepler için de ölüler geri getirilir. “Federaller ifade veremeden ölen bir tanığı diriltmem için benimle anlaştı. İş başa düşmüştü. Philadelphia’ya giden bir uçağa bindim. Yalnız değildim. Yanımda Micah vardı. Leoparadamların kralı. Ve ben onun kraliçesiydim. Çok sevgilim var benim. Bakışlarıyla kanımı kaynatabilense sadece Micah. Onun kedi gözleri yok mu! Yanımda olduğu için mutluydum. Otel odamıza girdiğimizde Micah, ilk kez başbaşa kaldığımızı söyledi. Diğerleri yoktu, sadece ben ve o! İçimde nefes kesen korkular, yürek söken şüpheler ve Micah.”