Eserlere Göre Listeleme

1980’lerden beri Türkiye’de kurulan saadet zincirlerinin son halkası, “Tosuncuk” lakaplı Mehmet Aydın’ın kurduğu Çiftlikbank oldu. İsmail Saymaz, ”Tosun Bank“ diye adlandırdığı bu saadet zincirinin yükselişini ve Aydın’ın binlerce kişinin parasını çarparak yurtdışına kaçışını anlatıyor. Gelir dağılımının bozulmasıyla birlikte, emek harcamadan servet edinme hevesiyle başı dönmüş insanların bazen ilahiler, bazen milli marşlar eşliğinde dolandırılmasının kırk yıldır süren öyküsü bu. “Nasıl ki Banker Yalçın, 12 Eylül’ün gardırop Atatürkçülüğünü, Titan Kenan 28 Şubat iklimini, Jet Fadıl’sa İslâmcı kıpırdanışı sermayeye çevirdiyse, imam hatip lisesinden terk olan Tosuncuk Mehmet de bu dönemin milliyetçi ve muhafazakâr kimliğine büründü. Çiftlik Bank’ı 15 Temmuz’a karşı verilen direnişle özdeşleştirmekten tutun da, Osmanlı’yı anlatan bir dizinin oyuncusunu reklam yüzü yapmaya, tesis açılışlarında Kudüs’e selam göndermekten, Aydın’ı Fatih Sultan Mehmed’e benzetmeye kadar her türden hamasete başvuruldu. Banka yönetim kurulu üyesinin güreşçilerden seçildiği liyakatsiz bir bürokrasinin, kamu ihaleleriyle semirtilmiş işadamlarının ve partizanlaşmış memurların elinde kalan Türkiye’nin Tosuncuk Mehmetler üretmesi kaçınılmazdır. Gelir adaletsizliği, işsizlik ve yoksulluk var oldukça bir Tosuncuk gidecek, bir başka umut taciri gelecektir.

Arendt, başyapıtı sayılan Totalitarizmin Kaynakları'nın ikinci cildini emperyalizme ayırmış. Arendt'in emperyalizme bakışı, laf olsun diye değil, gerçekten "özgün" ve farklı. Özellikle de klasik Marksist yaklaşımların bakışından farklı, fakat bütünüyle de kopuk değil. Emperyalizm, kapitalist ekonominin güç bağlamında yayılmacı, kaynaklar bağlamında toparlayıcı daha doğrusu "toplamacı" doğasının bir sonucu mu? Arendt'in bu soruya cevabı tamamen yadsıyıcı bir "Hayır!" değil ama ağırlığı başka noktalara dağıtan bir yaklaşımın ürünü: Emperyalizm, modern çağın, özellikle de ulus-devletin yozlaşmasının bir sonucu, üstelik, etken'i hızla hacimlendiren, yani kendisini yaratan yozlaşmayı hızlandıran bir sonuç. Totalitarizmin Kaynakları'nın ikinci cildi, emperyalizm bağlamında yalnızca kuramsal düzlemi harmanlamıyor, ülke-bölge örneklerine, hatta pek hayırla yâdedilmeyecek insan portrelerine de uzanıyor. Ve Arendt'in bilinen (ya da bilindiğini umduğumuz) analitik bakışı, sabit bakışlara cevvaliyet kazandırabilecek

psikanalaji