Eserlere Göre Listeleme

İstanbullu Muhsin Bey, Türk musikisine ve çiçeklerine düşkün, değerlerine bağlı bir 'eski usül' adamdır. 80’lerde hızla değişen şehire, köyden kente göçün getirdiği kültür erozyonuna yabancı ve ilkeleriyle yaşayan bir adam. Bir gün kaset çıkarmak için şehre gelmiş, yanık sesli türkücü Ali Nazik’le kesişir yolları. Muhsin Bey, Ali’yi şöhretle tanıştırabileceğini düşünür. Bu iki ayrı dünyanın insanı böylece, zorlu bir işbirliğine girerler. Dünyaların ne kadar ayrı olduğunu anlamaları içinse, elbette zaman gerekecektir. Yavuz Turgul’un birden fazla kere en sevdiği filmi olduğunu ima ettiği Muhsin Bey, bünyesinde Şener Şen, Uğur Yücel gibi usta isimleri barındıran, doğru zamanda, doğru şeyleri söyleyen bir film olarak ortaya çıkmıştı. Ancak geçen zamanla değerinin azalmadığı, giderek arttığını gördüğümüz, sinemamızda eksikliğini derinden hissettiğimiz sağlam bir dramatik kurgu ve senaryoya da sahip.

Türkçede özgün meal çalışması ne yazık ki çok azdır. Mevcut olan özgün çalışmaların en başında ise Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’ın meali gelmektedir. Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’ın meal-tefsirinden önce hazırlanmış meallerin büyük çoğunluğu –Elmalılı’nın da işaret ettiği üzere- sırf ticarî kaygılarla ehliyetsiz birtakım kimselere hazırlatılmıştır. Elmalılı Hamdi Yazır’dan sonra hazırlanan mealler ise -genellikle Elmalılı’nın mealini taklit ettiklerinden- Elmalılı’nın kalitesine ulaşamamışlardır. Elmalılı mealinin sadeleştirmeleri ise, zaten Elmalılı’ya ait olmaktan çıkmışlardır. Bunlara bir de, meal-tefsirin Osmanlıca yazma nüshasının ortaya çıkmasıyla, matbu nüshasının birtakım müdahalelere maruz kaldığı/budandığı yolundaki iddialar eklenince, Elmalılı’nın meal ve tefsirinin gözden geçirilerek yeniden yayıma hazırlanması gerekliliği kendinden ortaya çıkmıştır. İşte bu sebeplerden ötürü yayınevimiz büyük bir hizmette bulunarak, Osmanlıca, Arapça ve İslamî ilimler alanındaki büyük birikimiyle yayın camiasında adından sıkça söz ettiren araştırmacı-yazar Ertuğrul Özalp’e Elmalılı meal-tefsirini yeniden hazırlattırmıştır. Yazar, yedi yıllık cehd ve gayretinin mahsulü olan bu kıymetli çalışmayı, Osmanlıca yazma nüsha ile matbu Mushaf’ı karşılaştırarak, anlaşılmadığı veya anlamada zorluk çekildiği yolundaki şikâyetleri de dikkate alarak büyük bir titizlikle yayına hazırlamıştır. Ayrıca bu çalışmada, yazma ve basılı metinler baştan sona karşılaştırılarak tüm farklılıklar gösterilmiş, yanlışlıkla çevrilmeyen her sözcük ve sözcük kümesi saptanarak tamamlanmış, kişisel yorumu yansıtan ve metinde karşılığı bulunmayan her ekleme ve fazlalık belirlenmiş, aynı sözcüğe verilen farklı karşılıklar saptanmış, çeviri yanlışlarına açıklık getirilmiş, yorumla âyet çevirileri arasında zaman zaman gözlenen çelişkiler konusunda okur uyarılmış, kimi âyetler için yorumdan özetlenen açıklamalar eklenmiştir.

“Ne diyeyim, huzur tuhaf şey arkadaş, ancak kaybedecek bir şeyin kalmadığında gelip seni buluyor.” Ömür İklim Demir, kalbini yalnızlıkla terbiye eden insanları, birbirini ıskalayan hayatları, eskidikçe güzelleşen, güzelleştikçe insanı dibe çeken anıları koyuyor önümüze. İs bağlamış sokakları, naftalin kokan paltoları, dördüncü ayakta yatan kuponları, hizada bekleyen bıyıklı tuzlukları, intihara meyilli tahta mandalları, hikâyesi hiç bitmeyen sokak bilgelerini, mesai mesai deliren beyaz yakalıları ve günlük yaşamın lime lime ettiği bütün evhamlı ruhları anlatıyor. Muhtelif Evhamlar Kitabı’nda, öykünün sunduğu imkânları ve incelikleri, alçakgönüllü ama yetkin bir dille birleştiriyor. Sakin sakin, tane tane sıralıyor kelimelerini ve “anlatsan şiir olacak” o anların tablosunu çiziyor.

Mehmet Harmancı "minimalist öyku?" ya da "kısa kısa öyku?ler" diyebileceğimiz öyku? tu?ru?nu?n örneklerini verdi. Harmancı bu öyku?lerde anlatmak istediği temayı en az söze ve göru?ntu?ye indirir. Bu?yu?lu? gerçekçilik, gerçeku?stu?cu?lu?k, hikmet ve imalarla öru?lu? bir öyku? anlayışından beslenir. Tu?mu?yle mesaj odaklı, sarsmaya yönelik bir kurguyu benimser. Okurdan dikkat, özen ve giderek bir çaba isteyen metinlerdir bunlar. Gelenekle kurduğu köpru? nedeniyle bazen ancak ku?ltu?r ve birikimle bu metinlerin kapıları açılabilir. Metinler upuzun bir filmden seçilmiş, ku?çu?k bir enstantane gibidir. Ama bu enstantane bilinçle seçilmiştir ve tu?m filmi özetleyen en can alıcı sahnedir. Onun minimalist öyku?de gerçekleştirdiği önemli orijinallik, anlatılmak istenen duygunun, du?şu?ncenin, mesajın, öyku? sonunda tamamlanmış olmasıdır. Okura bir yarımlık hissi vermemesidir. Ona "eee, sonra…" dedirtmemesidir. Öyku?lerde aydınlanma anı hep sonlarda gerçekleşir ve öyku? çarpıcı finalle biter. Harmancı'nın denediği minimal öyku? anlayışı, u?lkemizde u?zerinde henu?z kuramsal anlamda yeterince konuşulmamış bir tarz. Sağlıklı bir eleştiri ortamı olmadığı hesaba katılırsa, Harmancı'dan bu metinlerin kuramsal arka planı ile ilgili yazılar yazması beklenilebilir. -Necip Tosun-