Eserlere Göre Listeleme

Sokrates’i, Platon’u, Descartes’ı ve Nietzsche’yi ne kadar iyi tanıyorsunuz? Aristotelesçilikten faydacılığa, eşitçilikten varoluşçuluğa felsefeyi ne kadar biliyorsunuz? Felsefe, varoluşumuzun işleyişini yorumlar ve destekler. Fakat kaçımız felsefenin sayısız ve gelişmekte olan fikirleri hakkında net bir anlayışa sahip olduğumuzu iddia edebilir? Felsefeyi aşk, dil ve mutluluktan bilim, siyaset ve ahlaka kadar küçük parçalara ayıran Alain Stephen, başlıca kuramcıları ve kavramları açıklıyor. Filozoflar, net bir şekilde açıklanmış teorileri ve düşünce okulları içindeki yerleriyle capcanlı bir şekilde gözler önüne seriliyor. Elinizdeki kitap sizi felsefe için kısa bir molaya çağıran, ustalıkla özetlenmiş bir kılavuz.

Bu kitap, tarihsel maddecilik görüşünü, özgün metinlere dayanarak görece küçük oylumlu bir kitap içinde, olabildiğince varsıl bir biçimde sunmayı amaçlıyor. Bundan yaklaşık yarım yüzyıl önce Fransız Marksisti Emile Bottigelli tarafından gerçekleştirilen bu derleme, Karl Marx ile Friedrich Engelsin bu konuda kaleme aldıkları en ünlü metinlerinden yapılmış bir seçme niteliğinde. Metinlerin bir bölümü, zamanında kitap ya da makale olarak yayınlanmış, bir bölümü el yazması olarak kalmış, bir bölümü ise mektup parçaları. Okurun burada yanıtını bulacağı önemli soruların birkaçı şöyle sıralanabilir: Marx ile Engels, Hegelin diyalektiğini nasıl anlamışlar ve nasıl kullanmışlardır? Feuerbach düşüncesinde en çarpıcı örneğini bulan metafizik maddeciliğin, toplumsal bir varlık olarak insanı kavrayışındaki temel eksiklik nedir? Diyalektik maddeciliğin doğa bilimleri ile tarih bilimleri anlayışı nedir? Toplum bilimlerinde yöntem ne olmalıdır? Toplumsal ilişkilerde iktisadi etmenin son çözümlemede belirleyici olması ne demektir? Karşılıklı belirlemeler dizgesi içinde devletin, siyasetin, dinin, ideolojinin, felsefenin, bilimlerin etki biçimleri ve ağırlıkları nedir? Toplumsal belirlenme ile bireysel özgürlük nasıl bağdaşır?

20. yüzyılın en önemli filozoflarından Karl Jaspers psikiyatri ve teoloji alanlarındaki ufuk açıcı fikirlerinin de desteğiyle çağdaş felsefeye yeni bir yön vermiştir. Jaspers bu eserinde uzmanlara yönelik zorlu bir metin ortaya koymak yerine felsefenin genel sorunlarını halka anlatıyor. 1950/51 yılında sunulan bu 12 radyo konuşması “felsefeye giriş” için bir rehber niteliği taşıyor.