Eserlere Göre Listeleme

Bu olgunun işaret ettiği gerçek, yönünü çağdaşlığa dönen ve bir “İslami Protestanlık” yaratma niyetinde olan Cumhuriyet’in bu öngörüsünde yatmakta olsa gerekir. Ancak tarih buna izin vermemiştir. Zira demokrasiyi ve özgürlükleri kazanma yolunda çabalayan toplumlarda, bu arayış toplumların kendi iç dinamikleri üzerinden yürümediği takdirde mümkün değildir. İşte bu nedenledir ki, devlet yükselen demokrasi talebi karşısında, kendi öz ideolojik kimliğine dönmüş, 12 Eylül rejimi döneminde okullarda din derslerini mecburi hale getirmiş, işi Alevi köylerine hiç kimsenin gitmediği camiler yaptırmak noktasına kadar götürmüştür. Yine de bu topraklar üzerinde Aleviler, İslamın kendi inançlarına ve ibadet şekillerine tabi olmayanı ötekileştiren ve yüzyıllarca süren yok etme ya da en azından asimile etmeye yönelik politikaları karşısında kendilerini korumaya ve yok olmaktan kurtarmaya çalışmışlardır. Onlar, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin laik olmadığını, gizli bir din taşıdığını bilirler ama Cumhuriyeti desteklemeye de devam ederler. Çünkü Cumhuriyet en azından onlara kendi kimliklerini gizleme imkanı tanımıştır. İşte salt bu nedenle de olsa, kendilerine kimlik sorulmadığı için, “süzme” bir devlet partisi olduğunu biliyor olmalarına rağmen, bugüne dek sürekli Cumhuriyet Halk Partisi’ne oy vere gelmişlerdir. Ne var ki artık hiçbir şey eskisi gibi değil. Küresel kapitalizm koşullarında dünyaya hükmeden oligarşik akıl, adaletsizlikleri daha da yaygınlaştırmak ve derinleştirmek için, dünya soluna karşı El-kaide’yi yarattığı gibi, ülkemizde de demokrasi güçlerine karşı bir İslami iktidarı destekliyor. Filistin halkının kurtuluş mücadelesi karşısında İsrail’in Hamas’ı kurup da yaşattığı gibi… Yüzyıllar boyunca tarifsiz acılardan, ateşlerden, yangınlardan geçmiş, bütün hayatları bir “bedel ödemeler tarihi”’ne dönüşmüş Aleviler artık susmanın ve kimlik gizlemenin bir işe yaramadığını tecrübeyle biliyo

Büyük Evlenme adlı oyunun eğlenceli bir yerinde, ince dümenleri her zamanki gibi ters giden Karagöz, kendisinin damat olacağı bir düğün tertiplemek isteyen bir grup kadınla karşılaşır. Muhataplarını tanımayan kadınlar, ona Karagöz hakkında ayrıntılar sorarlar. Kadınları bu düğünden caydırmaya çalışan Karagöz, "O hırsızdır" der. Kadınlar "Biz de hırsızız" diye cevap verirler. Karagöz, "Her gece Beyoğlu'nda gezer" der. Kadınlar "Aman ne iyi, biz de gezeriz" diye karşılık verirler. "Hamamdan çıkmaz." "Aa, demek ki temiz adam." Çileden çıkan Karagöz sonunda, "Mahbûb-dosttur" [Oğlancıdır] der. Kadınlar "Biz de zen-dostuz" [Biz de seviciyiz] deyince şaşkınlıktan Karagöz'ün ağzı açık kalır. Modern öncesi Ortadoğu'daki cinsel söylem, bu Karagöz oyununda da görüldüğü gibi, şaşırtıcı derecede açık sözlüydü. 19. ve 20. yüzyılın cinsel söyleminden çok günümüzün Sex and the City ya da Will and Grace adlı televizyon dizilerine daha yakındı, ancak önemli bir farkla: Bu söylemin bir kısmı kadınların ihtiyaçlarına ve cinsel tercihlerine göre düzenlenmiş olsa da, tekil biçimde erkeklerin sesini yansıtıyordu. Cinsel söylem erkeklerin ve kadınların çok çeşitli cinsel tercihleriyle de uyumluydu. Yelpaze muhakkak ki din ve toplumsal kurallarla kısıtlanmıştı, ancak bu tercihlerin çok azı doğuştan kusurlu görülüyordu. Gölge oyununun ilk dönem örneklerinin ortaya koyduğu gibi, cinsellikten utanma gibi bir duygu da yoktu. Ancak kitapta incelenen çeşitli nedenlerle bu söylem bir değişim geçirdi. Söylemi cinsel açıdan uygun görülmeyen her unsurdan arındırmak için 19. yüzyılda koca bir kültürel susturma mekanizması harekete geçirildi. Ancak bu, basitçe tepeden inme bir hareket değildi. Devlet susturma konusunda kendi payına düşeni yapsa da, kendi kendini sansürleyen yayıncılar, yazarlar, tüketiciler, hayalciler ve ulemadan oluşan küçük güç odakları da elbirliğiyle cinsel söylemi susturup adeta yok olma noktasına getirmişlerdi. 20. yüzyıla girildiğinde dönüşüm tamamlanmış, Ortadoğu kültüründe

Türkler İslam dinini kabul ettikten sonra birbiri ardınca devletler kurdular. “Müslüman Türk Devletleri” olarak anılan bu devletler Asya ve Afrika’da yayıldılar ve özellikle Ortaçağ döneminde tarihimizde önemli izler bıraktılar. Daha sonra Anadolu’ya kadar ilerleyip Bizans ile savaşarak bugünkü ülke topraklarına sahip oldular. Öte yandan Haçlı yolları üzerinde bulunan bu bölgeden geçen Haçlılara karşı mücadele verdiler. Zaman zaman zor durumda bulunan Bağdat’taki Abbasi Halifelerine yardım ettiler. Müslüman Türk Devletleri siyasi ve askerî başarılarının yanı sıra teşkilat kültür ve imar faaliyetleri ile de dikkat çektiler. İdari yapı, teşkilat ve müesseseler açısından birbirlerini etkilediler ve sonraki devletlere örnek oldular. Ayrıca hâkim oldukları bölge ve ülkelerde bugün dahi varlığını koruyan önemli mimari eserler bıraktılar. Eserin içindeki konuların hâlen üniversitelerimizin tarih bölümlerinde ders olarak okutulması öğrenciler açısından kitabı aranır bir duruma getirmiştir. Daha ziyade araştırmalardan yararlanarak hazırladığımız bu eserin, Tarih ve yan bilim dalları ile ilgilenen araştırmacılara, öğrenci ve öğretmenlere faydalı bir el kitabı olacağı kanaatindeyiz.