Eserlere Göre Listeleme

Türk efsaneleri yabancı ülkelerde tetkik edilmediği gibi maatteessüf bizde de esaslı bir surette tetkik edilmiş değildir. Bizde bu mevzua en ciddi bir surette temas eden Köprülüoğlu Fuattır. (Türk edebiyatı tarihi, İstanbul, 1926) Fakat burada efsaneler ilmî bir tarzda tasnif edilmediği gibi mevzular dahi yanlış anlatılmış ve bir takını faraziyelerle mevzu tamamile karıştırılmıştır. (1 ) Türk efsanelerinin tasnifi hakkında Zeki Velidi de Atsız mecmuada bir kaç yazı yazmıştır. Fakat burada da efsaneler derli toplu bir surette tasnife tâbi tutulamamış, mevzu bir sürü malûmat yığını arasında kaybolup gitmiştir. Bu iki eserden maada memleketimizde neşredilen ve bu mevzua ciddî bir surette temas eden bir yazı hatırlamamaktayız. Her ne kadar bu, mevzuu eserinin kadrosuna sıkıştırmak mecburiyetinde kalan bazı edebiyat tarihleri varsa da bunlar Köprülüoğlunun eserindeki noksan ve yanlış malûmatı tekrarlamış olduklarından onları burada ayrıca zikre lüzum görmedik. Bunlardan tamamile ayrı olarak ve Köprülü. (1) Bu eserde «Hunlar milâdi dördüncü asrın İkinci nısfında başlıca iki büyük şubeye ayrıldılar.» (s. 16) gibi son derece fahiş hatalardan mâda efsanelerin metinleri dahi yanlış anlatılmıştır. Bir fikir verebilmek için bu hatalardan bir kaçını kaydedelim: 1 — Oğuzun vücudu kurda benzediği yazılmıştır. Halbuki metinde vücudu deği! beli kurda benzetilmektedir. 2 — Oğuzun geyiği «bir av kırbacı ile* ağaca bağladığı yazılmaktadır. Halbuki asıl metinde söğüt dalı olduğu yazılıdır.. Bu hataları burada teker teker göstermeğe lüzum görmüyorum. Oğuz efsanesi Rahmeti tarafından dilimize çevrilmiştir. Bü eserle mukayese etmekle hatalar meydana çıkabilir. i oğlunun hatalarını da ayıklayarak Atsız bir edebiyat tarihi yazmağa başlamış ise de bu eser henüz ikmal edilememiştir. Millî efsanelerimizi her şeyden evvel ibir tasnife tâbi tutmak gerektir. Türk tarihini bugün Doğu HunlariLe başlatmak icap ettiğine göre millî efsanelerimizin birinci kısmım Hun efsaneleri teşki

Tarih, sadece siyasi ve askeri olaylardan ibaret değildir; kültür ve medeniyet hareketleri de tarihin inceleme alanları içinde yer alır. Kültür ve medeniyetin oluşmasında eğitimin önemli bir etken olduğu tartışmasızdır. Bu bakımdan kültür ve medeniyet tarihi incelenirken eğitim tarihini ihmal etmek düşünülemez. Elinizdeki kitap, Eğitim Fakülteleri öğrencilerini hedef kitle olarak almakta, fakat daha geniş bir kitleye ulaşmayı ümit etmektedir.

Türk etnografya çalışmalarını ana hatları ile tesbit etmek için, bu güne kadar bu alanda yapılmış olan faaliyetleri iki açıdan dikkate almak gerekir. Bunun için evvelâ bu alanda bugüne kadar, bir iki meslek mensubu dışında, daha çok meraklıları ve üniversite dışı resmî ve gönüllü teşekkül¬ler tarafından yapılmış faaliyet ve yayınları gözden geçirmek gerekir. Bun¬dan sonra da, söz konusu alanda meslekten olanların ve Üniversitelerin yapmış oldukları bilimsel araştırmalar ve alanın akademik öğretimi ile il¬gili faaliyetler gözönüne alınmalıdır.

"Türk kimdir?", "Türklerin bilinen tarihleri boyunca değişmeden kalan, kendilerine özgü davranış kalıpları var mıdır? Varsa nelerdir", "Türkiye Türklerinin davranışlarını da hala bu tarih boyunca sürmüş olan kalıplar mı şekillendiriyor?", "Türk Grup Davranışı", bu sorulara bilimsel cevaplar verdiği iddiasını taşımaktadır. Hala büyük ölçüde göçebe-çoban-savaşçı bir toplum olmanın temel özelliklerini koruyan Türklerin kadın-erkek ilişkilerindeki tutumları, gösteriş ve şatafat kültürleri, mafiyöz oluşumlara çanak tutan segmenter toplum yapıları, toplumsal sorunların çözümünde savaşçı bir zihinle hareket etmeleri, uygarlıklara kolay uyum sağlama yetenekleri, tarihin en yüksek dinsel hoşgörüye sahip toplumu olmaları, İslamlaşma süreci de dahil olmak üzere her zaman Eski Türk Dini’ne bağlılık göstermeleri hep kendine özgü bir nitelik taşıyan bu ortak davranış kalıplarından bazılarıdır. "Türk Grup Davranışı" kitabı, bir "Tarihsel Psikoloji" çalışmasıdır. Tarihsel Psikoloji, akademide henüz çok yeni bir daldır; Türklerin tarihsel psikolojisi ise, el değmemiş biçimde durmaktadır. "Türk grup davranışı", Türklerin tarihsel psikolojisinin, çok ama çok küçük bir kısmıdır. Türk tarihi boyunca, değişmeden kalmış, grup psikolojik unsurların neler olduğunu saptamaya, elden geldiğince de açıklamaya çalışmaktadır.