Eserlere Göre Listeleme

“Nehir roman” tanımına, içeriği ve uzunluğuyla olduğu kadar romanın adıyla da böylesine uyan bir roman daha bulmak zordur. Mihail Şolohov’un ve Rus edebiyatının başyapıtlarından Durgun Don, akıcı anlatımıyla da nehir gibi akıp giden bir romandır. Romanın ana kahramanı Gregor Melehov, bilincinde iki temel eğilimi yan yana ve çatışma halinde barındıran bir karakterdir. Bunlardan biri köylü yaşamına, çalışmaya, doğaya, bilhassa Don Irmağına duyduğu derin sevgi ile bağımsızlık tutkusu; diğeriyse, haklarını almak için başkaldıran milyonlarca köylüden biri olduğuna dair bilince çıkarmakta zorlandığı sınıfsal farkındalıktır. Durgun Don’un odağında yer alan önemli meselelerden bir diğeri de, kahramanlarımız Gregor ile Aksinya arasındaki imkânsız aşktır. Don nehriyle birlikte romanın sayfaları aktıkça, okurun zihninde şu soru sıklıkla dolaşmaya başlar: Bu iki ilginç kahraman, geleneklerin baskısına boyun mu eğecek yoksa kendilerini dışlayan toplumsal çevrede kalıp savaşacaklar mı? Peki ya, Ekim Devrimi çemberin dışına çıkarak yepyeni bir yaşam biçimini seçmeleri için onlara bambaşka fırsatlar sunuyorsa? Bu büyük eser Türkçeye, üç çevirmenimizin ortak ve yoğun emeğinin bir ürünü olarak kazandırıldı. Mete Ergin ve Gani Yener’in birlikte yaptığı çeviriyi Hasan Âli Ediz Rusça aslıyla karşılaştırdı. Okurlar, Rus halk edebiyatı ile Rus klasik edebiyatını kaynaştıran Şolohov’un parlak edebî biçemini bu titiz çeviriden zevkle takip edecekler...

Bu roman, Don bölgesinin destanıdır. Eser bir kazak ilesi ekseninde Don bölgesini ve savaşın, devrimin ve iç savaşın bölgeye yansıyışını çok yönlü, derinlemessini ama sade bir dille anlatır. Birinci cilt, don kazaklarının çar dönemindeki yaşam koşulları, gelenekleri, görenekleriyle dile getirilir.

Bu roman, Don bölgesinin destanıdır. Eser bir kazak ilesi ekseninde Don bölgesini ve savaşın, devrimin ve iç savaşın bölgeye yansıyışını çok yönlü, derinlemessini ama sade bir dille anlatır. Birinci cilt, don kazaklarının çar dönemindeki yaşam koşulları, gelenekleri, görenekleriyle dile getirilir.

"Nereye gittiğimizi bilmiyorduk ama gitmemiz gerektiğini biliyorduk. Hiçbir yer bize ait değil gibiydi. Nerede dursak orası bize düşman gibiydi. Yürüdük… Her yerin hep ağaç olduğu yerde durduk. Hep ağaç. Güneş'in parıltısı az, havanın sıcağı çoktu. Gece kısa, gündüz karanlık ve uzundu. Rüzgâr yoktu. Bizim gibi olan ve bizim gibi olmayanlarla karşılaştık. Bizim gibi olanlar az, bizim gibi olmayanlar çoktu ve hepsi düşman gibiydi. Tükenmez saldırılarıyla azaldık. Ve yürüdük…" Gökçizgi üzerindeki sonsuz yolculuğunda yaşamın ebedi simgesi Güneş… Hiç sönmeyen Kutsal Ateş… Güneş'in Hizmetkârı Kube ve "gövdesi de yaşı gibi heybetli" Neme… "Yaşamı coşkuyla yaşayan ve sanki zamanla kavgalı", kabilenin doğal önderi avcı Zilan ve ona "eş olan" tutkulu, dirençli Sibe… Tarihöncesi zamanların, bütün tutsaklıklarına karşın "içinin sesi"ni dinleyen, seven, bağlanan, kendi tercihlerinin sonuçlarını yaşamaktan korkmayan insanları… Ve Gökçizgi Kırıldı sadece gizemli bir dünyanın içine girip bugüne yürüme iddiasında bulunmuyor… Aynı zamanda masalsı anlatımı, yepyeni dili ve özgün kurgusuyla edebiyatımızda kendine özel bir yer açıyor. (Tanıtım Bülteninden)