Eserlere Göre Listeleme

Thomas Bernhard’ın “taşralılık-yurt çatışması”, “intihar”, “delilik” gibi karakteristik temalarını işlediği, erken dönem eserleri olarak görülebilecek Amras (1964) ve Watten (1969) başlıklı iki anlatısı bir arada. Amras’ta bir Innsbruck trajedisi konu alınıyor: “Tirol sarası”ndan mustarip annenin krizlerinden kaçışı sürekli kumarda arayan bir baba, ailenin bütün servetini kumarda kaybedince artık hayat dayanılmaz bir noktaya varıyor ve iki oğlu ile birlikte ailecek intihar etme kararı alıyorlar. İntihar girişiminden sonra hayatta kalabilen iki erkek kardeş –biri doğa bilimleri eğitimi almış Karl, öbürü müzik eğitimi almış, annesi gibi sara hastası olan Walter– dayıları tarafından kapatıldıkları yıkık dökük bir kulede toplumdan yalıtılmış bir hayat sürüyorlar. Biz ve ben kipi arasında salınan anlatı gotik bir dekorda yoğun, ritmik, şiirsel bir dilin kılavuzluğunda ortadan ikiye kesilmiş bir ikizlik sonatı besteliyor. Watten’deyse Güney Tirol’e özgü bir iskambil oyunu olan “watten” odağında bir anlatı kuruyor Thomas Bernhard. Yasadışı morfin kullanımı yüzünden muayenehanesi kapatılan bir doktor (ben-anlatıcı) ile kamyoncu arasında geçen diyalog bir tür watten oyununun dil aracılığıyla oynanan ve anlatıya dönüşen hali olarak aktarılıyor. Doktor, watten oynamanın bir kurtuluş olmadığını söylerken ülkenin, toplumun bireyi kurtaramadığı gerçeğinin de altını çiziyor: “Sizin de bildiğiniz gibi her şeyin büyük şenliklerle ahmaklığa teslim olduğu bizimki gibi bir ülkede uzun süre yaşayınca, kısa zaman sonra tercih hakkımız kalmaz. Beyin bu ülkede tamamen yersizdir, işsizdir.”

İnsan doğasının sığlını ve sahte yaşamları psikoljik yönden irdeleyen bir roman

Atilla İlhan sesinden müzik eşliğinde şiirleri... Kısa süre önce kaybettiğimiz Attilla İlhan, sağlığında yapılan kayıtlardan derlenen "An Gelir"le bir kere daha sevenleri ile buluşuyor. "Ben sana mecburum" ve "Ne kadınlar sevdim" den sonra buruk bir hüzün var şimdi; "An gelir" diyordu ve on geldi. görünmez bir mezarlıktır zaman şairler dolaşır saf saf tenhalarında şiir söyleyerek kim duysa korkudan ölür -tahrip gücü yüksek- saatli bir bombadır patlar an gelir Atilla İlhan ölür Bu albüm ondan kalan hatıra rüzgarından bir esinti değil, bizzat onun kendisidir. bir yandan "büyük yolların haydudu" oluyor, diğer yandan Belma Sebil'e "seni ben kallavi sokağında sevdim" diyor Atilla İlhan. "Yorgun Serüvenci", "Yağmur Kaçağı", Uzan Hava", Rina rina nay", "yirmibeşinci kısım" da kendinden ve Anadolu'nun derin güçlerinden söz ederken, yaşadığı sokakların sesini duyan bir Attilla İlhan vardır "eyi muz eyi" dediğinde.

Kocasının ölümünden sonra Ana, oğlu Pavel ile birlikte büyük bir yalnızlık ve yoksulluk içinde kalır. Fabrikada çalışmaya başlayan Pavel, zeki, kitaplara meraklı ve devrimci düşünceye eğilimli arkadaşları olan bir gençtir. Evine getirdiği arkadaşlarına verdiği söylevlerde Ana ilkin bir şey anlamasa da daha sonraları kendisinde özgürlük ve yaşama hakkı düşüncelerinin uyanışına tanık olur. Ve gün geçtikçe oğlu ile arkadaşlarının devrimci umutlarını paylaşır. Ana, roman kahramanının içinde bulunduğu sosyal koşulları yansıtması bakımından Gorki’nin eserleri arasında olduğu kadar Rus edebiyatında da bir ilkörnektir. Rus eleştirmenlerce “döneminin anıtsal kitabı” olarak değerlendirilen Ana, Rus proleteryasının devrimci mücadelesini sergileyen en önemli eserdir. İlk olarak Znanie dergisinde 1907-1908 yılları arasında tefrika edilen Ana, devrimci niteliği bakımından da Maksim Gorki’nin en önemli eserlerinden birisidir.