Eserlere Göre Listeleme

“Fîhi mâ-fîh”, büyük hakim, öz insan Mevlânâ Celâleddin’in sohbetlerinden meydana gelmiş bir kitaptır. Mevlânâ, kendisini ziyarete gelen yahut kimi zaman ziyaretine gittiği kişilerle konuşurken, sorularına cevap verirken, yeri geldikçe âyetleri tefsir, hadîsleri şerh ederken o mecliste bulunanlardan biri, belki de birkaçı, sözlerini zaptetmişler, herhalde sonradan bu zaptedilen parçalar karşılaştırılmış, belki de kendisine gösterilip düzeltilmiş, en sonunda da temize çekilmiş, böylece de bir kitap meydana gelmiştir. Kimi bölümlerinin, sonradan, hatırda kaldığı kadar zaptedilmiş olması da bir ihtimal olarak söylenebilir. Zâti Sûfîlerde bu, bir gelenektir.” Sözümüz burada bitti şimdilik; aziz okuyucu, kitabı aç, Mevlânâ’mızla baş-başa kal, soluk-soluğa konuş; artık o söylesin, biz sustuk.

Fîhi Mâ Fîh, Mevlâna Celâleddin-i Rumî´nin meclislerindeki konuşmalarının, oğlu Sultan Veled veya müritlerinden biri tarafından yazılarak, sonradan bu notların bir araya getirilmesiyle meydana gelmiş bir eserdir. Her fasılda ele alınan mevzu ve meseleler başka başkadır ve her fasıl muhtevası bakımından müstakil olmakla beraber Hazret-i Mevlâna´nın umumi olarak tasavvufi düşüncelerini, dini, felsefi, ahlaki akidelerini, dünya ve insanlık görüşünü, tabiatını, şiir telakkisini, devrinin birçok mühim olaylarını, muhitini ve nihayet geniş muhiti üzerindeki derin ve büyük tesiri anlatması bakımından tam bir bütünlük gösterir. Bu eserde hakim unsur tasavvuftur. Birçok fasıllarda doğrudan doğruya varlık birliği inanandan, mutlak varlık ve zuhurundan, akl ı kül ve nefs-i külden, kainat, eflak, anasır ve devirden, dünya ve ahiretten, insan, veli, nebi ve insan-ı kamilden, sülük ve derecelerinden, yakinden, aşk ve cezbeden bahsedilmiştir. Fîhi Mâ Fîh ´i okuyanlar Hazret-i Mevlâna´nın bütün bu hususlardaki düşünce ve görüşlerini ne büyük bir açıklık, sadelik ve aynı zamanda ne büyük bir kudretle anlatmağa muvaffak olduğunu göreceklerdir. (Tanıtım Bülteninden)