Eserlere Göre Listeleme

Hz. Muhammed döneminde Yahudi meseleleri.

İslam medeniyeti fikrine ulaşmadan dil meselesini kalıcı, akılcı, genel kabul görür biçimde yürütemezsiniz. İslam medeniyetinin ana dilleri Arapça, Farsça ve Türkçe'dir. Müslüman olan her milletin dilinden kelime alınabilir ve bu kelimeler milli söyleniş kalıplarına sokulur. Her millet kendi milli ağzıyla, şivesiyle o kelimeyi telaffuz eder. Dil elbette, yaşayan bir varlık olduğu için değişime, gelişime açıktır. Her dile ilişki içinde olduğu milletlerin dilinden yeni kelimeler girer. Ancak işin bir felsefesi varsa, bir medeniyet anlayışı varsa bu bir süzgeç olur. İslam medeniyetine dahil olacaksın ama bin yıldan beri kullandığın kelimeleri yabancı sayacaksın. Dinin asıl dilini yabancı sayacaksın, İslam'ı öğrenip yıllarca devlet yazışma dili, ilim ve edebiyat dili olarak kullandığın Arapça ve Farsça'yı yabancı dil sayacaksın. Bu ırkçı dil anlayışının devamıdır ve yıllardan sonra yeniden hortlamasıdır yani değiştirdiğiniz kelimeyle eski hastalığın nüksetmesidir.

Doğaya, başka canlılara duyarlı, modernizmin hızından, tüketimin hırsından haz duymayan, hiyerarşiyi reddeden, yeni bir küresel kültür gözümüzün önünde doğmakta. Ardından türümüz uygarlığında yeni bir döneme girilecek. Teknolojideki hızlı dönüşümler gibi, içinde yaşadığımız tarih de eskisine göre hızlı değişiyor. Yeter ki, düzenin kalıcılığına koşullanmamızdan silkinebilelim.” Sadece ihtiyacımızı gidermekle yetindiğimiz “avcı-toplayıcı” günlerimizden, “kullan-at” toplumlarına geldik. Bilim ve teknikteki ilerleme sınır tanımıyor. İnsanlık sürekli “ilerleme” iddiasında. “Kültür”ler arasında yaratılan hiyerarşi pek dikkat çekmiyor, zira egemen düzen “kültür” kavramını da tekeline almış durumda. Estetik kaygıdan yoksun, haz vermekten uzak, anlaşılması güç kavramların birlikteliğinden meydana gelen bir sanat anlayışı karşısında, anlamadığı her şeye “Bu, sanat değildir” peşin hükmünü yapıştıran bir ortam söz konusu. Günümüzde kravat takmayı bile uygarlaşmak sanan insanlar var…

Evlenmek insan için bir lezzettir ancak akıl için bir zarardır. Annenin sözünü dinle, Tanrı sözü gibi. Bekçisi köpek olmayan kentte, tilki bekçilik yapar. Ben soylu bir küheylanım ama bir katırla birlikte koşuldum. Bir yük arabasını çekmem, kamış ve sap taşımam gerekiyor. Bey gibi bina yapan, köle gibi yaşar; köle gibi bina yapan, bey gibi yaşar. Bir efendin olabilir, bir kralın olabilir ama asıl korkulacak adam vergi memurudur! Bir kadına ya da çocuğa bakmayan kişinin, burnuna yular takılmamıştır (mahkûmların burunlarına takılan, bir halkadan geçirilen kayışa gönderme). Çok gümüşü olan mutlu olabilir, çok arpası olan mutlu olabilir ama hiçbir şeyi olmayan uyuyabilir. Çöl matarası insanın hayatıdır. Pabuç insanın gözüdür. Donanımca güçsüz devlet, kapılarındaki düşmanı kovamaz. Sen gider düşmanın ülkesini ele geçirirsin; düşman gelir senin ülkeni ele geçirir. Dostluk bir gün sürer, akrabalık hep devam eder. Düşmanından ihtiyatlı gez. Tıpkı bir eski ocaktan (sönmüş ateş yerinden) ihtiyatlı geçişin gibi. El ele bir insanın yuvası kurulur; karın karına bir insanın yuvası yıkılır. Eli ağızdan çıkanla (yani yazdırılan sözcükle) uyumlu işleyen bir yazman, gerçek bir yazmandır! Sümerce’yi bilmeyen bir yazman, ne biçim yazmandır!