18 Yazardan Maden Öyküleri

Edebiyat her dönem toplumsal altüst oluşlarda tanıklık yaparak, tarihin ve kamunun vicdanı olmuştur. Edebiyatçılar, tabi ruhunu şeytana satmayan edebiyatçılar, resmi tarihin tahrif ettiği ya da yok saydığı hakikatleri kamuya -farklı biçemlerle, akımlarla- kimi zaman açık, kimi zaman da metaforlarla- duyurmuşlardır. Sanat özü gereği muhaliftir. Sanatçıların da duyargaları açıktır. Gerçekleri görüp gözlemleyip harmanlarlar, sonra onları ses, nota, heykel, fotoğraf, şiir, öykü, roman halinde değiştirip, dönüştürüp estetize edip sunarlar. Kapitalizm maske değiştirdi ama onun insanlığa ve doğaya saldırısı sürüyor. Savaşlar, işgaller, sömürü ve daha çok kar için doğanın katledilmesi sürüyor. İnsanların büyük çoğunluğunda "Başka bir dünya mümkün" diyecek umut ve ütopya kalmadı. Bu umudu ve ütopyayı besleyenler de azınlığa düştü. Ve onların da birçoğu zindanda. O nedenle şimdilerde, "Hala mı toplumcu edebiyat" diye burun kıvıran "eleştirmenler" çoğaldı. Sanki dünyada emek, sanki dünyada sınıflar, sanki iş cinayetleri, sanki bunlara itiraz eden muhaliflerin varlığı ve onların uğradığı zulüm ortadan kalkmış gibi. Soma katliamı unutanlara emek meselesini yeniden anımsattı. Elbette sanatçı estetiğin-güzelliğin peşinden koşar ama bu serüvende sıklıkla ayağına acı taşları takılır. Eğilip alırsa eli, almazsa vicdanı kanar. Peki, ne yapar duyarlı sanatçılar? Susarlar mı? O acı taşlarını görmezden mi gelirler? Hayır. Yazmaya, çizmeye, yontmaya, söylemeye, fotoğraflamaya, oynamaya devam ederler. Bertolt Brecht'in ifadesiyle söylersem: "Karanlık zamanlarda Şarkı da söylenecek mi? Elbette, şarkı da söylenecek Karanlık zamanları anlatan." İşte Ömer Leventoğlu'nun editörlüğünde hazırlanan bu kitapta yer alan "Maden" konulu öyküler ve resimler yazarların-çizerlerin karanlık zamanları betimlemesidir. Bu eserler yarına kalacak, gelecekte karartılmaya-unutturulmaya çalışılacak iş cinayetlerini yeniden yeniden hatırlatacaktır. Kitabın editörü Ömer Leventoğlu'nun önsözünde altını çizdiği gibi: "Türkiye, 'maden kazaları' bakımından dünyanın en kötü sicilli ülkelerinin başında geliyor. Her yıl insan hayatının hiçe sayıldığını yeniden ve yeniden idrak etmemizi sağlayan facialarda can kaybediyoruz. Bu kitabın, can kayıplarına karşı toplumsal bilincimize bir katre de olsa duyarlılık getireceğini umuyorum."