Millî Mücadele Yıllarında Çapanoğlu İsyanı

ÖNSÖZ Millî Mücadele’nin başladığı dönemde düşmana karşı cephede verilen mücadele yanında .Ankara Hükümeti’ni en çok uğraştıran isyan hareketlerinden birisi genellikle Yozgat İsyanı olarak bilinen Çapanoğlu İsyanı ’dır. Millî Mücadele Yıllarında Çapanoğlu İsyanı konulu çalışmamızda, isyanın oluşmasında etkili olan Çapanoğlu ailesinin durumu, nüfuz alanlarındaki etkinlikleri ile isyana götüren olayların sebepleri temel olarak ele alındıktan sonra, Çapanoğlu İsyanımın nasıl çıktığı, nasıl geliştiği, isyanın sonunda gerek Çapanoğulları’nın gerekse Yozgat ve civarının durumunu ve isyanın Millî Mücadele’deki önemini belirtmeye çalıştık. Nihayetinde ise Çapanoğlu İsyam’mn Yozgat ve civarına etkileri üzerinde bir değerlendirme yaptık. Bütün bu değerlendirmeleri çalışmamızda iki bölüm halinde inceledik. I. Bölüm, Millî Mücadele ’ye Kadar Çapanoğulları başlığı altında Yozgat'ın tarihi gelişimi ile Çapanoğulları’mn menşei ve Yozgat’ı imar etme!erini,Milli Mücadele yıllarında Yozgat’ın durumu ile isyanlar öncesinde Anadolu’nun durumunu içermektedir. II. Bölüm, Millî Mücadele Yıllarında Yozgat ve Çapanoğlu İsyanı başlığı altında Çapanoğlu İsyanı’nın sebepleri, isyanın gelişimi, isyanın bastırılması ve isyan sonrası Çapanoğları’nın durumundan ve Millî Mücadele Yıllarında Yozgat ve Civarında Meydana Gelen Diğer Olaylar başlığı altında isyanın diğer çevre yörelere etkilerinden bahsettik. Millî Mücadele tarihimize olan ilginin her geçen gün artarak devam ettiğine dikkât edilirse, bu dönemde meydana gelen Çapanoğlu İsyanı’nı anlatan hemen hemen hiçbir çalışma olmamıştır (Millî Mücadele Çapanoğlu İsyanı adlı makale, Anadolu İsyanları. Türk İstiklâl Harbi- İç İsyanlar- adlı eserler hariç).Bu nedenle Millî Mücadele tarihinde önemli olan ve çok fazla tartışmalara neden olan Çapanoğlu İsyandın hazırlayan sebepler, isyanın gelişimi ve çevresine etkileri hakkında hazırladığımız Yüksek Lisans Tezi ile günümüzde yaşayan bireye ve topluma konuyla ilgili bir bakış açısı sunmak istedik. Araştırmalarımız sırasında öncelikle Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde konumuzla ilgili olan belgeleri taramak suretiyle inceleme yaptık. Ayrıca o yıllarda isyanla ilgili yazıların çıktığı gazeteler üzerinde araştırma yaptık. Yine Millî Mücadele yıllarında yaşamış ve konuyla ilgili doğrudan bilgi verebilecek olan hatıratlardan yararlandık.