Rubailer

Büyük şaire göre gerçek olan,yaşanandır; dünyanın ötesinde ikinci bir dünya yoktur; insan, yaşadığı sürece gerçektir; en şaşmaz ölçü, iman değil, akıl ve sağduyudur; insan, aklıyla vardır; dolayısıyla da en iyi ölçü, en şaşmaz kılavuz akıldır ve gerçeğe ancak akıl yolu ile varılabilir. Hayyam'ın şiirinde çağının haksızlıkları, madrabazlıkları ve saçmalıkları ince, alaycı, iğneleyici bir dille yerilir. Rubailerin konusu; aşk, şarap, dünya, insan hayatı, yaşama sevinci, içinde bulunduğumuz geçici dünyanın tadını çıkarma gibi insanla sıkı bağlantılı olan gerçek eylem ve davranışlardır. Şiirlerinde işlediği konulara çoğu zaman felsefi, bilgece bir açıdan bakar Hayyam; aşk, sevinç, hayatın tadını çıkarma ona göre vazgeçilmez şeylerdir; insan hayatının ana dokusu bunlarla örülüdür. Hayyam'ın çoğu rubailerinde filozofça derin bir sezgi, sınırsız bir hümanizm görülür. Arka Kapak Mal mülk düşkünleri rahat yüzü göremezler, Bin bir derde düşer, canlarından bezerler. Öyleyken, ne tuhaftır, yinede övünür, Onlar gibi olmayana adam demezler. İçin temiz olmadıktan sonra, Hacı hoca olmuşsun kaç para! Hırka, tespih, post, seccade güzel, Ama tanrı kanar mı bunlara?