Yazara Gore Listeleme

Hz. Âdem'in yaratılışı ve dünyaya gönderilişi, her dönemde insanların ilgisini çeken ve öğrenmek istedikleri bir konu olmuştur. Cemâlnur Sargut, bu çetrefilli ve idrak edilmesi zor konuyu verdiği örnekler ve açıklamalarla özellikle halkın anlayacağı seviyeye getirmektedir. Cemâlnur Sargut, ancak bu konunun lâyıkıyla anlaşılması için belli bir tasavvuf eğitimi alınması gerekmektedir diyerek önemli bir vurgu yapmakta ve kitapla ilgili şunları söylemektedir: “Hakikat-i Muhammedi'nin nuruyla var olan kamil insan her devrin ademi olarak zuhur eder. Her devrin İnsân-ı kâmil'i, meleklerin Hz. Âdem'e yani Rûha secde etmesi gibi insanın melekelerini terbiye ederek, şeytandan uzak durmanın yollarını gösterir. Âyet-i kerîme'de buyrulduğu gibi, dağlar nasıl dünyanın denge unsuru ise, insân-ı kâmiller de yaşadıkları devirleri dengede tutmakla görevlendirilmişlerdir. Devrin insân-ı kâmiline, yani rûha secde etmek demek, ona tapmak demek değil; onun “yap” dediklerini yapıp, “yapma” dediklerinden kaçınmaktır. Her devrin Âdem'i davetini kendine değil, Allah'a yapar. Devrin Âdem'i, “ücret istemeyin” âyeti ile bütünlemiş Nûr-ı Muhammedi'yi taşıyan vücuttur.” İbn Arabi’nin Fusûsu’l Hikem adlı kitabının ilk fassı olan Adem’in adını taşıyan eser tevhidi anlatır.. Cemâlnur Sargut, İbn Arabî ve Fusûsu'l Hikem hakkında şunları söylemektedir: “O'nun, peygamberi anlattığı Fusûsu'l Hikem, her bir peygamberde Allâh'ın bir isminin zâtî tecellisini anlatırken, Hz. Muhammed'de bütün isimlerin zâtıyla nasıl ortaya çıktığını gösterir. Fusûsu'l Hikem'in ilk bölümü olan Âdem Fassında, Allâh'ın isimlerinin mânâ âleminde ilmen, madde âleminde şeklen ortaya çıktığı kâmil insanı anlatmaktadır.” Cemâlnur Sargut, Fusûsu'l Hikem serisinin ilk kitabı olan Hz. Âdem'de Hz Mevlâna, Hz. Kenan er-Rifaî, Hz. Mısrî Niyazî ve diğer önemli insân-ı kâmillerin düşüncelerini bir araya getirerek yorumlamıştır. Bu kitap, Hakk'ın bu âlemdeki tam tecellisi olan Hz. Muhammed'in, Hakikati Muhammediye'nin, ilk tecellisi, özü olan Hz. Âdem'i ve O'nun vasıflarını anlatıyor.

Tasavvuf, insanın çevresiyle kurduğu ilişkiyi Allah’la irtibat olarak algılaması ve buna göre yaşamasıdır. Bu noktada, kişiyi her an Allah’la irtibatta olduğu gerçeğiyle buluşturacak ve ona kulluk zevkini hatırlatacak bir rehbere ihtiyaç vardır. Bu da ancak tasavvufu hâl etmiş, onu yaşayan bir insan olabilir. Tasavvuf, Kur’an ve sünnetten ayrı bir yaşam tarzı değildir. Tasavvuf ilmi ise bu iki kaynaktan beslenen İslâmî bir ilimdir. İnsanı bu dünya ve ötesinde cennete ileten yegâne yol İslâm tasavvufudur. Cemâlnur Sargut’la “tasavvuf sohbeti” niteliğindeki bu kitap, tasavvuf ilminin kaynağı, doğuşu, konusu ve yöntemi ile ilgili en çok merak edilen sorulara cevap vermektedir. Bu yönüyle, okurlar hem tasavvufî kavramların Kur’an ve sünnetteki kökenlerini öğrenmiş olacak hem de tasavvufun günlük yaşantıya nasıl uygulanabileceğinin ipuçlarını almış olacaklardır. Bu eserde; sûfî kimdir, Allah’a giden Muhammedî yolda seyr ü sülûk nasıl yapılır, mürşit, mürit ve derviş kimdir, zikrin, sohbetin hakîkati nedir, Peygamber ahlâkı bu devirde nasıl yaşanılır gibi sorularınızın cevaplarını almakla kalmayacak, ruhunuzun da huzur bulduğunu fark edeceksiniz.

“Dünyaya dair her rütbe ve her ilim geçici ve dünyada kalıcıdır. Ezelî ilim ise Allah’ın kullarında kendi kabiliyetlerine göre tecellî etmesidir. Burada kullanılan tecellî kelimesine dikkat etmek gerekir. Bu kelime, bir aynada bir vasfın ortaya çıkması gibidir. Hulûl değildir, yani Allah kulun içine girmez. Kulda gözüken mucizeler Allah’a ait olup kulun kendinden zuhura gelmez. Allah kulu ile aracıyla konuşmaz. Sadece bu hakîkati öğretmek için görevlendirilen bazı kişiler vardır. Ne yazık ki halk onları görür. Halbuki yapan, yaptıran Allah’tır. Kul, kendisindeki Allah’a ait hakîkati kimin vâsıtasıyla görmüşse onu Allah zannetmeye başlar. Ondan görünen her mucizenin, o kişinin kendisine ait olduğunu sanır. Bu durumda Allah’a değil, aradaki kişiye tapmaya başlar. Bu da şirke sebebiyet verir ki Kur’an’da affı olmayan günahlardan biridir. Halbuki Hocam Kenan er-Rifâî, Allah’ı kula öğreten öğretmen ile Allah arasındaki büyük farkı şu şiiriyle belirtmiştir: Kulluğu müminlerin bir ulu Süphanedir. Hizmeti dervişlerin er olan insânedir. Bu durumda sen her kimden ne öğrenirsen öğren (peygamberden dahi) öğreten Allah’tır. Ama Allah’ın bu Rab isminde tesirli kıldığı ve ondan aşikâr olduğu seçilmiş kişiye şükretmek ve hizmet etmek gerekir. İşte ruhbanlık sınıfı böyle algılanırsa günah olmaktan çıkar. Mürşide veya peygambere duyulan sevgi de bu sebepledir. Buradaki hizmet kelimesinden maksat, mürşidin öğrettiği ve gösterdiği ahlâk-ı Muhammedî ile ahlâklanıp Kur’an ve sünnete uymak demektir. Bu ahlâkı anlatan kişi, kendini Allah’tan ayrı bir varlık olarak görürse veya biz onu böyle idrak edersek ruhbanlık oluşur ki bu da Allah tarafından reddedilir.”

“Her nereye yüzünüzü çevirseniz Hakk’ın bir vechi (yüzü) oradadır.”(Bakara 115) Büyük mutasavvıf İbnü’l-Arabî Fusûsü’l Hikem’in Hz. İshak fassında bizi yeni bir isimle ; Hakk ismiyle hakikat yolculuğuna çıkartıyor. Hayal ve misal âlemi ile rüyadan bahsettiği bu fassda, varlıgın Gerçek ve Hayal olmak üzere ikiye ayrıldığını, gerçek varlığın Allah, hayal olanın ise Allah’ın dışındaki herşey olduğunu, dolayısıyla alemin bir vehimden ibaret olduğunu söylüyor. Bu durumda rüya, hayal mertebesine ait bir semboldür ve tâbir edilmesi gerekir. Ancak Hz. İbrahim, rüyasını tabir etmeyip zâhiren doğru zannetti. Oysa rüyasında gördüğü, oğlunun suretinde görünen kurbanlık bir koçtu Allah, oğluna karşılık bir koç göndererek onun rüyasını Hakk kıldı. Bu sebeple, Hakk hikmeti Hz. İshak’a tahsis edildi. Bu fassın önemli kavramlarından biri de himmettir. İbnü’l-Arabî, Allah’ın, tasarrufunu ârife bir ömürlük hediye ettiğini fakat onun kendindeki hiçlik dolayısıyla şaşkın kalıp gaflete düştüğünü anlatıyor.