Eserlere Göre Listeleme

Bu yapıt, önceleri köy konumunda olan Çayırhan'ın tolumsal değişimini, gelişmesini sağlayan öğeleri irdelemekte ve bunları Çayırhan'da yaşayan halkın siyasal davranışını nasıl etkilediğini incelemektedir. Ayrıca, Çayırhan'ın örneğinden yola çıkarak, devlet, köy toplumuna yönelik girişimlerini zamanında yaparsa, genelde aşırı uçlardan uzak bir siyasal biçimin ortaya çıktığı gözlemi vurgulanmaktadır.

Çaykovski’nin İstanbul’a gelişini, şimdiye dek ancak günlüklerini dikkatle okuyanlar bilirdi. Ünlü besteci 1886’da ve 1889’da Avrupa seyahatleri sırasında bindiği geminin uğradığı bu büyülü Şark şehrinde kısa da olsa vakit geçirmişti. Ancak bu kısa seyahatlerine, Tepebaşı Bahçesi’nde Lange Bey’in yönettiği bir klasik müzik konserinin yanı sıra pek çok gezintiyi, Galata Köprüsü’ne bakan bir kahvehanede kahve keyfini, mehtap sefalarını, Beyoğlu’nu, Ayasofya’yı, Yerebatan Sarayı’nı sığdırdı.

Filozof beni değiştiriyor muydu? Hayır, Filozof beni değiştirmiyordu. Eğer böyle bir amacı olsaydı bunu hissedecek ve belki de ona, dağ keçilerine toynak ısırtacak bir inatla direnecektim. Filozof bana, beni keşfetmem için yollar gösteriyor, hayatıma bir ayna tutuyordu. Filozof’un önüme koyduğu bu endam aynasında, artık gözüme hiç de mantıklı görünmeyen ve hoşuma gitmeyen şeyleri gördükçe, onları ben kendim değiştiriyordum. Bunun ne kadar kurnazca bir taktik olduğunu anlamam da epey uzun sürdü. Çünkü o bunu, büyük bir sabırla ve ustalıkla yapıyordu. Cep telefonumu elime alıp, Filozof’un kıymetli okuma koltuğuna gömüldüğüm ve saatlerce oradan kalkmadığım zamanlarda bana gıcık olduğundan adım gibi emindim. Ama, bunu hiç belli etmiyordu. Onu ne kadar zorlarsam zorlayayım, ilgimi çekecek bir şeyler, mesela eğlenceli bir hikâye, bir tabak bademli kurabiye ya da ne bileyim ben, kayıtsız kalamayacağım bir teklif bulmadıkça, “O telefonu bırak ve o koltuktan kalk artık!” demiyordu. –Mağaradakiler hakkında bir şeyler duydun mu? –Ha? –Mağaradakiler, diyorum... Onlar hakkında bir şey okudun ya da duydun mu bugüne kadar? –Hangi mağaradakiler? –Platon’un mağarasındakiler? –Platon da kim? ••• Beklenmedik bir olayla hayatları birbirine değen Çaylak ile Filozof, Çaylak’ın kendi benliğine doğru bir yolculuğa çıkmışlardı. Ama bu uzun bir yolculuktu. İlk kitapta, eşsiz ve benzersiz bir benlik taşıdığının farkına varmaya başlayan Çaylak, dizinin bu ikinci kitabında ise, insan olmanın ne demek olduğunu keşfetmeye çalışıyor. Ve soruyor, “Neden bir kutup ayısı, bir solucan değilim ben? Neden insanım?”